Ichki yonuv dvigatellari
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Qishloq va suv xoʻjaligi vazirligi tomonidan tasdiqlangan Toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti Buxoro filiali talabalari uchun moʻljallangan «Ichki yonuv dvigatellari» fanidan ma'ruza matnlaridir. Unda ichki yonuv dvigatellarining tuzilishi, ishlash prinsiplari va asosiy tizimlari haqida ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- Krivoship-shatun mexanizmi: Krivoship-shatun mexanizmining vazifasi, tuzilishi, detallari, ularning joylashuvi va vazifalari. Dvigatelning asosiy qismlari: stilindr, blok-karter, stilindr kallagi, zichlagich va blok-karter tubi. Qo'zg'aladigan detallar: porshen, halqalar, shatun va tirsakli val.
- Porshen gruppasi va shatun: Porshenning vazifasi, tuzilishi, materiallari. Kompression va moy sidiruvchi halqalar, porshen barmog'i va shatunning tuzilishi. Porshen va stilindr orasidagi tirqishning ahamiyati. Porshen halqalarining vazifasi va turlari.
- Tirsakli val, shatun va o'zak podshipniklari, maxovik: Tirsakli valning vazifasi, tuzilishi, detallari. O'zak podshipniklarining tuzilishi va vazifalari. Maxovikning vazifasi va ahamiyati. Tirsakli valning materiallari va ishlov berish usullari.
- Dvigatellarning gaz taqsimlash mexanizmi: Gaz taqsimlash mexanizmining vazifasi, tuzilishi, klapanlar, ularning turlari. Klapanli gaz taqsimlash mexanizmining tuzilishi. Gaz taqsimlash mexanizmining ishlash tartibi. Tirqishni rostlash.
- D-144, D-240 va A-01m dizellarining ta'minlash tizimi: Dizelning ta'minlash tizimining vazifasi. Yoqilg'i baki, yoqilg'i filtrlari, yoqilg'i haydash nasosi, yuqori bosimli nasos, forsunka. Havoning stilindrlarga etkazib berilishi. Ishlatilgan gazlarni chiqarish.
- Kup plunjerli yoqilg'i nasosi, yoqilg'i o'tkazgichlar, forsunkalar va rostlagichlar: Ko'p plunjerli yoqilg'i nasoslarining tuzilishi va ishlash prinsiplari. Nasos elementlari. Yoqilg'i o'tkazgichlar va forsunkalarning tuzilishi. Rostlagichlarning vazifasi va tuzilishi.
- Karbyurator dvigatelining ta'minlash tizimi: Karbyuratorning vazifasi, tuzilishi, ishlash prinsiplari. Oddiy va elementar karbyuratorlar. Ikki bo'linmali karbyuratorlar. Karbyuratorning asosiy sistemalari: qalqovichli kamera, to'zitgich, diffuzor, drossel zaslonkasi.
- Dvigatellarining moylash tizimi: Moylash tizimining vazifasi, tuzilishi, detallari. Moy nasosining tuzilishi va ishlash prinsipi. Moy filtrlari, ularning turlari. Moylash tizimidagi klapanlar.
- Avtotraktor dvigatellarini stator orqali yurgizib yuborish tizimlari: Statorning tuzilishi, ishlash prinsiplari. Tortish relesi, uning tuzilishi va vazifalari. Dvigatelni yurgizib yuborish tizimining sxemasi.
- Ichki yonuv dvigatellarini tasniflash: Dvigatellarning vazifasi, gaz almashish usuli, ishlatiladigan yonilg'ining turi, yonuvchi aralashmani alangalatish usuli, yonuvchi aralashma hosil qilish usuli, sovitish usuli, stikl davomida beriladigan issiqlik miqdorini rostlash usuli, yangi zaryadni stilindrlarga kiritish usuli, porshen harakatining turi va stilindrlarning joylashishi bo'yicha tasnifi.
- Haqiqiy stikllar, IYoD larning ekspluatatsion xususiyatlarining asosiy ko'rsatkichlari va ish rejimlari: IYoDlarning haqiqiy stikllari, ularning termodinamik timsollaridan farqi. Dvigatel ishining rejalashtirilishi. Har bir siklning vazifalari va ko'rsatkichlari
- Ta'minlash tarmog'i asboblarining konstruktiv xususiyatlari va ishlash uslubi: Yonilg'i baki, yonilg'i nasosi va tizimiga berish o'xshatish vositalari. Boshqarish va rostlash tizimlari
- Ta'minlash tarmog'i asboblarining konstruktiv xususiyatlari va ishlash uslubi: Yonilg'i baki, yonilg'i nasosi va tizimiga berish o'xshatish vositalari. Boshqarish va rostlash tizimlari
- ArAlashma hosil qilish va yonish jarayoni: Yoqilg'iga qo'yiladigan talablar. Aralashma hosil qilish, tarkibiylik va yaxlitlik xususiyatlari. Eng so'ngi texnologiyalar
- Yonilg'ining xususiyatlari to'g'risida qisqacha ma'lumot: Yoqilg'ining bug'lanishi, qaynash harorati va xususiyatlari. Eng so'ngi texnologiyalar orqali yaxshilash imkoniyatlari
- Siqish jarayoni: Siqish jarayonining tavsifi va ko'rsatkichlari. Eng so'ngi texnologiyalar asosida mukammalashtirish yo'llari
- Kengayish jarayoni: Kengayish jarayonining tavsifi va ko'rsatkichlari. Eng so'ngi texnologiyalar asosida mukammalashtirish yo'llari