Конструкцион материаллар технологияси
Ushbu kitob materialshunoslik, metallurgiya va mashinasozlik texnologiyalari sohasidagi bilimlarni jamlagan bo'lib, unda metallarning tuzilishi, xossalari, ishlab chiqarish usullari va ulardan detallarni tayyorlash jarayonlari batafsil yoritilgan. Kitobda qora va rangli metallurgiya, quymakorlik, bosim bilan ishlash, payvandlash kabi texnologiyalarning nazariy asoslari va amaliy qo'llanilishi haqida ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, unda metall bo'lmagan materiallar va ulardan detallar tayyorlash texnologiyalari ham ko'rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Metallarning tuzilishi va xossalari: Metallarning atom tuzilishi, kristall panjaralari, defektlar, xossalari (fizikaviy, kimyoviy, mexanikaviy, texnologik) va ularga ta'sir etuvchi omillar ko'rib chiqiladi.
- Metallurgiya sanoati: Qora va rangli metallurgiya sanoatlarining asosiy jarayonlari, rudalarni tayyorlash va ulardan metallar olish usullari yoritiladi. Po'lat va cho'yan ishlab chiqarish texnologiyalari batafsil ko'rsatilgan.
- Quymakorlik: Quymakorlik jarayonining mohiyati, qolip materiallari, qoliplarni tayyorlash usullari, quymalarni olish va ulardagi nuqsonlar haqida ma'lumot beriladi. Vagranka pechining tuzilishi va ishlashi ko'rib chiqiladi.
- Metallarni bosim bilan ishlash: Prokatlash, presslash, bolg'alash kabi bosim bilan ishlash usullarining nazariy asoslari, texnologiyalari va asboblari yoritiladi. Qizdirib va sovuqlayin bosim bilan ishlashning afzalliklari va kamchiliklari ko'rsatiladi.
- Payvandlash: Payvandlash usullarining klassifikasiyasi, metallarning payvandlanuvchanligi, payvandlashdagi struktura o'zgarishlari, elektr yoyi bilan payvandlash, termomexanik va mexanik payvandlash usullari batafsil yoritiladi.
- Metallarni kesib ishlash: Kesib ishlash texnologiyasi, kesish jarayonining fizikaviy asoslari, kesuvchi asboblar, tokarlik, randalash, frezalash, jilvirlash dastgohlari va ularda bajariladigan ishlar ko'rib chiqiladi.
- Metalmas materiallardan detallar tayyorlash: Plastik massalar, epoksid smolasi, rezina materiallari, kompozitsion materiallar va ulardan detallar tayyorlash usullari yoritiladi.