Имаратлар ҳәм сооружениелердиң жер силкиниўге қарсы турыўы
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasidagi zilzila xavfi yuqori bo'lgan hududlarda qurilish me'yorlari va qoidalariga muvofiq ikki qavatli jamoat binolarini seysmik kuchlar ta'siriga hisoblash masalalarini yoritadi. Unda binolarning zilzilaga bardoshliligini ta'minlash usullari, konstruktiv yechimlar, hisoblash sxemalari, materiallar tanlash, armaturalash kabi muhim jihatlar batafsil ko'rib chiqiladi. Kitob talabalarga, qurilish sohasidagi mutaxassislarga mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Zilzila sababli kelib chiqadigan muammolarni bartaraf etish va ikki qavatli bino seysmik mustahkamligini ko'rsatish.
- Imaoratning arxitektura yechimlari: Beruniy tumanida joylashgan ikki qavatli jamoat binosini arxitektura yechimi ko'rsatilgan. Mahalliy iqlim sharoitlari, qurilish maydonchasining seysmikligi, grunt xususiyatlari va boshqa muhim omillar hisobga olingan.
- Imaorat va inshootlarning hisobiy sxemalarini tanlash: Hisoblash uchun imaoratning yuk ta'sir etadigan maydoni ajratib olinadi. Tom va oraliq qoplamalarga tushadigan yuklar aniqlanadi.
- Sistema geometrik hususiyatlarini hisoblash: Kolonna va rigellarning solishtirma mustahkamliklari aniqlanadi.
- Imaorat kosarkuslariga birlik ko'chishlarni aniqlash: Birlik ko'chishlarni aniqlashda formulardan foydalaniladi.
- Imaorat kosarkuslarini erkin tebranish chastotasini va formasan aniqlash: Erkinlik darajasi ikkita teng bo'lgan sistemaning erkin tebranish tenglamasi yechiladi.
- Tebranish koeffitsentini aniqlash: Tebranish koeffitsenti eta ik imaoratlarning turli qaddidagi toshkalar turli amplituda X(xk) tezlanish bilan tebranishini hisobga oluvchi koeffitsent.
- Imaoratga ta'sir etuvchi seysmik kuchlarni aniqlash: Normal bo'yicha hisobniy seysmik kuchlar imaoratga statik ravishda tasir etadi deb olinadi.
- Rama elementlarinining solishtirma berkemliklerin aniqlash: Birinshi qavat kolonnanalari, ekinshi qavat kolonnanalari hisoblanadi.
- Kesim yuzasini topish: Kesim yuzasi uchun beton ishqi koeffitsenti aniqlanadi.