Синтез физиологически активных соединений хинолизидинового ряда
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi xodimlari tomonidan olib borilgan tadqiqotlar asosida yaratilgan bo'lib, unda xinolizidin alkaloidlarining kimyosi va biologik faolligi, xususan, sitizin va uning hosilalari sintezi va xususiyatlari batafsil yoritilgan. Dissertatsiya sitizinning yangi hosilalarini sintez qilish usullarini ishlab chiqish, ularning tuzilishini o'rganish va biologik faolligini aniqlashga bag'ishlangan. Kitobda sitizin alkaloidining o'simliklardagi tarqalishi, ajratib olish usullari, tuzilishi va kimyoviy xossalari, shuningdek, biologik faolligi va tibbiyotda qo'llanilishi haqida ma'lumotlar keltirilgan. Bundan tashqari, sitizinning modifikatsiyalangan hosilalarini sintez qilish usullari va ularning xususiyatlari ham ko'rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Sitizinning tabiiy hosilalari: Sitizinning o'simliklardagi tarqalishi, tuzilishi va xossalari, shuningdek, N-o'rinbosar alkaloidlar guruhi, N-metilsitizin, 12-gidroksisitizin, 11,12-degidrositizin, N-formilsitizin, N-etiltsitizin, N-atsetiltsitizin, 12-tsitizin sirka kislotasi, 12-atsetamidtsitizin, 12-karboksietil efir sitizin, 12-karboksimetil efir sitizin, N-(2-gidroksietil)-sitizin, N-atsetoksitsitizin, N-(3-oksobutil)tsitizin, Alteramin, N-(3-butenil)tsitizin (Rombifolin), Saforazin A, Saforazin B, N-(12-oksopirolidino-metil) sitizin, N-Asetamidometil-tsitizin, 12,12'-Metilenditsitizin, Argentin, 5α-(12-tsitizinilmetil)-ba-gidroksilupanin, Dimetaminlar haqida ma'lumot beriladi.
- Sitizinning sintetik hosilalari: Sitizin asosidagi reaksiyalar, galoidlangan hosilalar, alkillash reaksiyalari, aminoguruhni oddiy va murakkab o'rinbosarlar bilan almashtirish, N-alfa-atsetil hosilalari, N-(3-metiltio-1,2,4-tiadiazol-5-il-aminokarbonil-metil) va (etil) sitizinlarning kristall tuzilishi.
- N-benziltsitizinlar sintezi: N-benziltsitizinlarni qaytaruvchi alkillash va 3-bromtsitizinning aromatik aldegidlar bilan o'zaro ta'siri, N-benzil hosilalarini sintez qilishning yangi usullari.
- 3-bromtsitizin: 3-bromtsitizin olish, 3-bromtsitizinning aromatik aldegidlar bilan reaksiyasi.