Frаnsuz vа o’zbеk tillаridа unli tоvushlаr оppоzitsiyasi qiyosiy tipоlоgiyasi
Ushbu kitob fransuz va o'zbek tillaridagi unlilarning qiyosiy tipologiyasiga bag'ishlangan. Unda ikki til unlilar sistemasining fonetik va fonologik xususiyatlari, ularning o'zaro o'xshash va farqli jihatlari chuqur tahlil etiladi. Kitobda unlilarning talaffuzi, tasnifi, oppozitsiyasi va o'zgaruvchanligi kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, o'zbek tilshunosligida unlilarning o'rganilish tarixi va turli olimlarning qarashlari ham yoritilgan. Kitob tilshunoslar, filologlar va fransuz hamda o'zbek tillarini o'rganuvchilar uchun foydali manba bo'lishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Fransuz unlilarining talaffuz xususiyatlari: Bu mavzuda fransuz tilidagi unlilarning talaffuzidagi o'ziga xosliklar, rezonatorlarning roli, aktiv nutq organlarining ishtiroki va unlilarning tasnifi (yopiq, yarim yopiq, yarim ochiq, ochiq) haqida ma'lumot beriladi. Shuningdek, lablangan va lablanmagan unlilarning farqlari ham ko'rsatilgan.
- O'zbek unlilar sistemasi: Bu mavzuda o'zbek tilidagi unlilarning fonetik xususiyatlari, ularning boshqa fonemalardan farqlanishi, tilning eng kichik birligi sifatidagi roli va turli belgilar (til oldi, til orqa, keng, o'rta keng, tor, lablangan, lablanmagan) asosida tasnifi haqida ma'lumot beriladi. Shuningdek, o'zbek shevalarida unlilarning o'zgarishi ham ko'rib chiqilgan.
- Unlilar oppozitsiyasi: Bu mavzuda fransuz va o'zbek tillaridagi unlilarning paradigmatik va sintagmatik oppozitsiyasi, ya'ni ularning o'zaro zidlanishi va nutq jarayonida qanday voqelanishi tahlil etiladi. Unlilarning farqlovchi belgilari va variantlari, shuningdek, ularning invariantlari ham ko'rib chiqiladi.
- Fonetik tahlil metodlari: Bu mavzuda tilning tovush sistemasini o'rganishda fonetika va fonologiyaning o'rni, eksperimental fonetikaning ahamiyati va unlilarning artikulyatsion-akustik xususiyatlarini o'rganish usullari haqida ma'lumot beriladi.