Телекоммуникационные системы передачи
Ushbu qoʻllanma telekommunikatsiya tizimlarining asosiy tushunchalari, tuzilishi, ishlash prinsiplari va rivojlanish tendensiyalarini qamrab oladi. Unda simli va optik aloqa liniyalari, raqamli va analog signallarni uzatish usullari, koʻp kanalli tizimlar, xususan, chastota va vaqt boʻyicha multiplekslash, SDH texnologiyasi, abonentga ulanish texnologiyalari (DSL, PON, FTTx) kabi masalalar batafsil yoritilgan. Qoʻllanma telekommunikatsiya sohasida taʼlim olayotgan talabalar, mutaxassislar va ushbu soha bilan qiziquvchilar uchun moʻljallangan.
Asosiy mavzular
- Telekommunikatsiya tizimlarining asosiy tushunchalari va taʼriflari: Telekommunikatsiya tizimlarining mohiyati, axborot uzatish prinsiplari, kanallar va tarmoqlarning tuzilishi, signallarni kodlash va modulyatsiya qilish usullari, spektr tushunchasi, turli xil signallar va ularning parametrlari (chastota, quvvat, diapazon), elektrosignallar klassifikatsiyasi.
- Telekommunikatsiya tizimlarini qurish prinsiplari: Aloqa liniyalarini tashkil etish, kanallarni ajratish usullari (chastota, vaqt), analog va raqamli tizimlar, multiplekslash, kodlash, xatolarni tuzatish, regeneratsiya, standartlashtirish, spektrdan foydalanish samaradorligi.
- Chastotalarni taqsimlash orqali koʻp kanalli aloqa tizimlari: Chastotani taqsimlash (FDM) prinsipi, guruhli signallarni shakllantirish, kanallarni ajratish usullari, spektrni rejalashtirish, himoya intervallari, xalaqitlar, modulatsiya va demodulyatsiya.
- Vaqtni taqsimlash orqali koʻp kanalli aloqa tizimlari: Vaqtni taqsimlash (TDM) prinsipi, diskretlash, kvantlash, raqamli kodlash, impulsli modulyatsiya, sinxronlash, xatolarni tuzatish, vaqt oraligʻi, bitlar va baytlarni almashish.
- Raqamli oqimlarni birlashtirish usullari: Plezioxron (PDH) va sinxron (SDH) raqamli ierarxiyalar, multiplekslash usullari, axborot oqimlarining tezligini moslashtirish, yuqori tezlikdagi kanallarni tashkil qilish, transmision tarmoqlar.
- Telekommunikatsiya tizimlarida qo'llaniladigan texnologiyalar: Turli xil abonentga ulanish usullari: xDSL, PON, FTTx, simsiz aloqa. Texnologiyalarning afzalliklari va kamchiliklari, qo'llanilish sohalari, rivojlanish istiqbollari, yangi avlod tarmoqlari (NGN), IMS platformasi.
- Vokonn-optikali aloqa tizimlarida so’nggi yechimlar: Optik tolali aloqa (FOC) tizimlari: ishlash prinsiplari, afzalliklari, optik kabellarning turlari, texnik xususiyatlari, tarqatish usullari, xalaqitlardan himoya qilish. Qo’llanish sohalari, istiqbollari, texnik xizmat ko’rsatish, texnologiyalarni qo’llashda so’nggi tendensiyalar.
- Telekommunikatsiya tizimlariga xizmat ko’rsatish: Texnik xizmat ko’rsatish: vazifalari, usullari, parametrlar, standartlar. Nosozliklarni aniqlash va bartaraf etish, testlash, ish unumdorligini nazorat qilish.