Ximiyaliq melioratsiyada paydalanip atirg'an usillardin' effektivligin uyreniw.
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi va Qoraqalpogʻiston Respublikasi hududlaridagi shoʻrlangan tuproqlarni ximiyaviy melioratsiya qilish usullarini oʻrganishga bagʻishlangan. Unda tuproqning fizik-ximiyaviy xususiyatlari, shoʻrlanish darajasi, tuproq unumdorligiga ximiyaviy meliorativ usullarning taʼsiri, sugʻorish normalari va melioratsiya tadbirlarini ilmiy asoslash masalalari koʻrib chiqilgan. Kitobda keltirilgan maʼlumotlar Qoraqalpogʻiston Respublikasining Kerder massividagi allyuvial oʻtloqi sugʻoriladigan tuproqlar misolida tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Tuproq duzlarining geokimyosi va geomorfologik tarqalishi: Tuproqdagi duzlarning kelib chiqishi, migratsiyasi, geomorfologik elementlar boʻyicha tarqalishi, iqlim sharoitlari va inson faoliyatining taʼsiri oʻrganilgan. Iyez suvlarining kritik chuqurligi tushunchasi kiritilgan.
- Tuproq granulometrik fraksiyalarining ximiyaviy tarkibi: Turli granulometrik fraksiyalarning mineralogik tarkibi va ulardagi ximiyaviy elementlarning tarqalishi, fraksiyalar jalpi ximiyaviy tarkibiga taʼsiri tahlil qilingan.
- Tuproqlarni ximiyaviy melioratsiyalash usullari: Tuproqning kislotaligi va shoʻrlanishiga qarshi kurashish usullari, ohaklash va gipslashning tuproqqa taʼsiri, ohak va gips normalarini hisoblash usullari, ularni tuproqqa solish muddatlari va usullari koʻrsatilgan.
- Tajriba maydonchasining tuproq tarkibi va unga ximiyaviy ishlov berish natijalari: Kerder massividagi tajriba maydonchasining tuproq tarkibi, gumus, azot, fosfor, kaliy miqdori, suvdagi erigan tuzlar va organik moddalarning xususiyatlari analiz qilingan.
- Oʻsimliklarning oʻzgarishiga ta'siri: O'rganilayotgan tuproqlarda ximiyaviy melioratsiya usul qo'llanilganda o'simliklar hayotiga ko'rsatayotgan ijobiy va salbiy ta'sirlari.