Бино ва иншоотларни мухандислик жиҳозлари
Ushbu kitob suv ta'minoti va kanalizatsiya tizimlarining loyihalash asoslarini yoritadi. Unda O'zbekiston Respublikasining suv xo'jaligini rivojlantirish, atrof-muhitni muhofaza qilish, aholini toza ichimlik suvi bilan ta'minlash masalalari ko'rib chiqiladi. Binolarni sanitariya jihozlari bilan ta'minlash, ichki va tashqi suv ta'minoti tizimlari, kanalizatsiya tizimlari, ularning elementlari va qurilmalari batafsil tahlil qilinadi. Kitobda ichki suv ta'minoti tizimini loyihalashtirish, quvurlarni gidravlik hisoblash, suv o'lchagichlarni tanlash, talab qilinadigan bosimni aniqlash, oqova suvlarni oqizish tarmoqlari va ularni hisoblash kabi masalalar yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Ichki suv ta'minoti tizimini loyihalashtirish: Ichki suv ta'minoti tizimining elementlari, suv o'lchagich tuguni, suv ta'minoti ustunlari, suv tarqatuvchi tarmoqlar, suvni ko'tarib beruvchi qurilmalar va boshqalar haqida ma'lumot beriladi. Tizim bosimini aniqlash va suv sarfini hisoblash usullari ko'rsatilgan.
- Ichki suv ta'minoti tarmoqlarini gidravlik hisoblash: Tarmoqlarning diametrini aniqlash, barcha suv iste'molchilariga uzluksiz suv yetkazib berish uchun talab qilinadigan bosimni topish usullari yoritilgan. Gidravlik hisoblash uchun asoslar, suv sarfini aniqlash va quvurlarda bosim yo'qotilishini hisoblash formulalari keltirilgan.
- Oqova suvlarni oqizish tarmoqlari: Oqova suvlarni qabul qiluvchi jihozlar, gidravlik zтворlar, oqova suv ustunlari va quvurlar haqida ma'lumot beriladi. Ichki oqova suvlarni oqizish tarmoqlarini loyihalashtirish qoidalari, quvurlarning nishabligi va materiallari ko'rsatilgan. Oqova suvlarni hisoblash usullari va formulalari keltirilgan.
- Suv o'lchagich asbobini tanlash: Bino uchun suv o'lchagichni tanlash tartibi va asoslari tushuntiriladi. O'rtacha kunduzlik suv iste'moli va loyihalashtirilayotgan binodagi fuqarolar soni asosida suv sarfini aniqlash usullari ko'rsatilgan.
- Talab qilinadigan bosimni aniqlash: Loyiha uchun talab qilinadigan bosimni aniqlash, geometrik balandlik, bosim yo'qolishi va kafolatli bosim kabi omillarni hisobga olish tartibi tushuntiriladi. Turli holatlar uchun yechimlar, masalan, nasos stansiyasini loyihalashtirish zarurati ko'rsatilgan.