Бино ва иншоотларни мухандислик жиҳозлари
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasida suv ta’minoti va kanalizatsiya sohasini rivojlantirish masalalariga bag‘ishlangan. Unda aholini sifatli ichimlik suvi bilan ta’minlash, suv resurslarini muhofaza qilish, binolarni sanitariya jihozlari bilan ta’minlash kabi masalalar ko‘rib chiqilgan. Kitobda ichki suv ta’minoti va kanalizatsiya tizimlarining loyihalashtirish, gidravlik hisoblash, suv o‘lchagich asboblarini tanlash, talab qilinadigan bosimni aniqlash kabi amaliy masalalari yoritilgan. Shuningdek, oqova suvlarni oqizish tizimlari, xovli oqova suvlarini oqizish tarmoqlari ham batafsil ko‘rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Ichki suv ta’minoti tizimini loyihalashtirish: Ushbu mavzuda binolarni suv bilan ta’minlash tizimining asosiy elementlari, jumladan, suv kirish joyi, suv o‘lchagich tuguni, suv taqsimlash tarmoqlari va boshqalar ko‘rib chiqiladi. Tizimni loyihalashtirishda e’tiborga olinadigan omillar, masalan, binoning balandligi, suv iste’moli va boshqalar muhokama qilinadi.
- Ichki suv ta’minoti tarmoqlarini gidravlik hisoblash: Bu mavzuda suv ta’minoti tarmoqlarining diametrini aniqlash, bosimni hisoblash va suvning harakat tezligini aniqlash kabi masalalar yoritiladi. Hisoblash usullari, formulalar va jadvallar bilan birga tushuntiriladi.
- Suv o‘lchagich asbobini tanlash: Bu mavzu suv iste’molini hisoblash uchun suv o‘lchagich asbobini tanlash masalalarini qamrab oladi. O‘rtacha kundalik suv iste’moli asosida suv o‘lchagichning optimal turini va hajmini aniqlash usullari ko‘rsatiladi.
- Talab qilinadigan bosimni aniqlash: Ushbu mavzuda binoning eng yuqori nuqtasida yetarli bosimni ta’minlash uchun zarur bo‘lgan bosimni aniqlash usullari ko‘rib chiqiladi. Geometrik balandlik, qarshilik va erkin bosim kabi omillar hisobga olinadi.
- Oqova suvlarni oqizish tarmoqlari: Bu mavzuda ichki oqova suv tizimlarining elementlari, masalan, qabul qiluvchi jihozlar, gidravlik zтворлар, quvurlar va ustunlar muhokama qilinadi. Tizimni loyihalashtirish qoidalari va materiallar tavsifi beriladi.
- Xovli oqova suvlarini oqizish tarmoqlari: Xovli oqova suvlarini oqizish tizimlarini rejalashtirish, chuqurlikni aniqlash va tarmoqlarni ulash masalalari ko‘rib chiqiladi.