Суюклик ва газ механикаси
Ushbu kitob gidravlika va suyuqliklar mexanikasining asosiy tushunchalari, qonunlari va ularni amaliyotda qo'llashga bag'ishlangan. Kitobda suyuqlikning xossalari, gidrostatika, suyuqlik harakati, trubalardagi oqim, gidravlik zarba va boshqa muhim mavzular batafsil yoritilgan. Nazariy ma'lumotlar amaliy misollar va masalalar bilan mustahkamlangan.
Asosiy mavzular
- Suyuqliklar asosiy xossalari: Suyuqliklarning fizik xossalari, solishtirma og'irlik, zichlik, siqilish, qovushqoqlik kabi tushunchalar batafsil bayon etilgan. Suyuqliklarning temperatura va bosimga bog'liqligi ko'rsatilgan.
- Gidrostatika: Tinch turgan suyuqlikdagi bosimning xossalari, gidrostatika qonunlari, bosimni o'lchash usullari va asboblari, tutash idishlar, jismning suyuqlikda suzishi kabi mavzular yoritilgan.
- Suyuqliklar kinematikasi va dinamikasi asoslari: Suyuqlik harakatining turlari, oqim chiziqlari, oqim naychasi, oqimcha, gidrodinamikaning asosiy masalalari, Bernulli tenglamasi va uning amaliyotda qo'llanilishi ko'rib chiqilgan.
- Trubalardagi oqim: Trubalarning turlari, trubalarda suyuqlik harakati, gidravlik qarshiliklar (uzunlik bo'yicha va mahalliy), trubalarni hisoblash usullari batafsil tahlil qilingan.
- Gidravlik zarba: Gidravlik zarba hodisasi, uning kelib chiqishi sabablari, zarba to'lqini, Jukovskiy formulasi, gidravlik zarbani kamaytirish va undan foydalanish usullari bayon etilgan.
- Teshiklardan oqib chiqish: Suyuqlikning kichik teshiklardan oqib chiqishi, siqilish, tezlik va sarf koeffitsientlari, teshiklardan oqish qonuniyatlari ko'rib chiqilgan.