XX asrning 20-30 yillarida O’zbekistonda amalga oshirilgan yer-suv islohatlari va uning oqibatlari

Ushbu kitob Oʻzbekistonda XX asrning 20-30-yillarida amalga oshirilgan yer-suv islohotlarining tarixini, mohiyatini, oqibatlarini va shu davrda yuzaga kelgan ijtimoiy-siyosiy vaziyatni tahlil qiladi. Unda islohotlarning kelib chiqishi, bolsheviklar siyosati, kollektivlashtirish jarayoni, qishloq xoʻjaligidagi oʻzgarishlar va xalqning turmush tarziga taʼsiri koʻrsatilgan. Kitobda irrigatsiya tizimlarining rivojlanishi, jamoalashtirishning salbiy oqibatlari, mahalliy aholining qarshilik harakatlari va sovet rejimining ziddiyatli siyosati yoritilgan.

Asosiy mavzular

Yer-suv islohotlarining boshlanishi va mohiyati: Bolsheviklarning yer-suv islohotlarini boshlashga majbur qilgan omillar, islohotlarning asosiy maqsadlari va mahalliy dehqonlarni o'z tomoniga og'dirishga qaratilgan siyosati bayon etilgan. Shuningdek, boy rus dehqonlarining yerlarini musodara qilish va yerli aholiga yer berish jarayonlari ko'rsatilgan.
Kollektivlashtirish siyosati: Kollektivlashtirishning mohiyati, uning qishloq xo'jaligiga ta'siri, tashabbuskor dehqonlarning ishdan sovishi va zo'ravonlik bilan kolxozlarga majburlash oqibatlari tahlil qilingan. Kollektivlashtirishning mahalliy aholi turmush tarziga va iqtisodiyotga salbiy ta'siri ochib berilgan.
Irrigatsiya va melioratsiya tizimlarining rivojlanishi: Sovet hokimiyatining irrigatsiya va melioratsiya tizimlarini yaxshilashga qaratilgan sa'y-harakatlari, yangi kanallar va suv omborlarining qurilishi, paxtachilikning rivojlanishi va bu sohadagi yutuqlar yoritilgan. Shuningdek, Katta Farg'ona kanali qurilishi va uning ahamiyati batafsil bayon etilgan.
Jamoalashtirishning salbiy oqibatlari va qarshilik harakatlari: Jamoalashtirishning zo'ravonlik bilan amalga oshirilishi, dehqonlarning norozilik harakatlari, quloqlashtirish va surgun qilishlar, chorva mollarining qirilib ketishi va qishloq xo'jaligining tanazzulga uchrashi kabi salbiy oqibatlari tahlil qilingan. Mahalliy aholining sovet rejimiga qarshi ko'rsatgan qarshiliklari va bu harakatlarning bostirilishi tasvirlangan.
Yer-suv islohotlaridagi adolatsizliklar va nohaqliklar: Islohotlar davrida yo'l qo'yilgan adolatsizliklar, quloq qilingan o'rtahol dehqonlar, mahalliy urf-odatlarning e'tiborga olinmaganligi, sovetlarning xalq ishonchini qozonishga urinishlari va haqiqiy maqsadlari o'rtasidagi ziddiyatlar ko'rsatilgan.