Hajmiy analizda ishlatiladigan indikatorlar tasnifi.
Ushbu kitob analitik kimyo fanidan kurs ishi bo'lib, hajmiy analizda ishlatiladigan indikatorlarning tasnifiga bag'ishlangan. Unda indikatorlarning tarixi, sinflanishi, olinishi va analitik kimyo laboratoriyasidagi ahamiyati ko'rib chiqilgan. Shuningdek, metiloranj va metil qizilining kislotali va ishqoriy muhitdagi rang o'zgarishlari amaliy misollar bilan yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Indikatorlar tarixi: Indikatorlarning kashf etilishi va ularning analitik kimyoda qo'llanilish tarixiga bag'ishlangan. Dastlabki indikatorlar va ulardan foydalanish usullari, Robert Boylning o'simlik ekstraktlari bilan tajribalari va indikatorlik xususiyatlarini aniqlashi yoritilgan.
- Indikatorlarning sinflanishi: Turli indikatorlarning kimyoviy tuzilishi va xossalariga ko'ra sinflanishi ko'rib chiqilgan. Azoindikatorlar, nitroindikatorlar va ftalindikatorlar kabi asosiy sinflar, ularning tuzilishi, rang o'zgarishi mexanizmlari va ishlatilishi haqida ma'lumot berilgan.
- Indikatorlarning olinishi: Asosiy indikatorlarni sintez qilish usullari, xususan metiloranj, fenolftalein va Kongo qizilini olish jarayonlari tasvirlangan. Reaksiyalarning borishi va ishlatiladigan reagentlar haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Indikatorlarning analitik kimyo laboratoriyasidagi ahamiyati: Indikatorlarning titrlash jarayonidagi ahamiyati, ekvivalent nuqtani aniqlashda ularning roli va turli titrlash usullarida qo'llanilishi muhokama qilingan. Indikatorlar yordamida kislota-asosli titrlash, oksidlanish-qaytarilish titrlash va boshqa analiz turlarini o'tkazish imkoniyatlari yoritilgan.
- Metiloranj va metil qizilining rang o'zgarishlari: Metiloranj va metil qizilining kislotali va ishqoriy muhitdagi rang o'zgarish mexanizmlari batafsil tushuntirilgan. Kimyoviy reaksiyalar va tuzilishdagi o'zgarishlar orqali ranglarning o'zgarishi ko'rsatilgan. Amaliy tajribalar asosida kuzatishlar va xulosalar keltirilgan.