Институционал иқтисодиёт.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan tavsiya etilgan "Institutsional iqtisodiyot" fanidan maruzalar matnidir. Unda institutsional iqtisodiyotning nazariy asoslari, rivojlanish tarixi, asosiy yo'nalishlari, mulk huquqlari, transaksiyalar, shartnomalar, davlatning roli va korrupsiya kabi masalalar yoritilgan. Kitob talabalar, o'qituvchilar, tadqiqotchilar va iqtisodiyotga qiziquvchi barcha shaxslar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Institutsional iqtisodiyotning predmeti va tamoyillari: Institutsional iqtisodiyotning mohiyati, asosiy tushunchalari, metodologik asoslari va rivojlanish bosqichlari ko'rib chiqiladi.
- Institutlar va jamiyat rivojlanishidagi roli: Institut tushunchasi, rasmiy va norasmiy normalar, institutsional matritsa va institutsional o'zgarishlar tahlil qilinadi.
- O'yinlar nazariyasi va o'zaro hamkorlikni modellashtirish: O'yinlar nazariyasining asosiy tushunchalari, muvozanat turlari va o'yin nazariyasi modellari bayon etiladi.
- Reja va bozor institutlari: Iqtisodiyot konstitutsiyalari, buyruqbozlik va bozor iqtisodiyoti normalari, mulkchilik huquqlarining iqtisodiy asoslari o'rganiladi.
- Transaksiya va transformatsiya xarajatlari: Transaksiya va transformatsiya xarajatlari tushunchalari, ularni tahlil qilishga yondashuvlar va optimallashtirish usullari ko'rib chiqiladi.
- Xufyona iqtisodiyot: Xufyona iqtisodiyotning kelib chiqishi, turlari, baholash usullari va institutsional tizim sifatidagi mohiyati tahlil qilinadi.
- Mulk huquqlari nazariyasi: Mulk huquqlari nazariyasining asosiy qoidalari, mulkchilik shakllarining rivojlanishi va mulk huquqlarini taqsimlash masalalari yoritiladi.
- Shartnomalar nazariyasi: Shartnoma tushunchasi, turlari, tashkilot va institut o'rtasidagi munosabatlar, shartnoma munosabatlarining xususiyatlari bayon etiladi.
- Firma nazariyasi: Prinsipal-agent muammosi, firmaning ichki tuzilmasi, tiplari va rivojlanish traektoriyalari tahlil qilinadi.
- Tashkilotni amaliy tahlil qilish nazariyalari: Tashkilotni tahlil qilishda transaksiya xarajatlari, balans ma'lumotlari va kelishuvlar nazariyasidan foydalanish usullari ko'rsatiladi.
- Firmaning tashkiliy-huquqiy shaklini tahlil qilish: Mulk huquqlarining tavsifi, tashkiliy-huquqiy shaklni tanlash mezonlari va firmaning strategiyasi haqida ma'lumot beriladi.
- Davlat institutsional tashkilot sifatida: Davlatning funktsiyalari, institutsional tabiati, mohiyati, shartnomaviy va ekspluatatorlik kontseptsiyalari, muvaffaqiyatsizliklari tahlil qilinadi.
- Davlatlar xillari: Davlat va prinsipal-agent muammosi, shartnomaviy va ekspluatatorlik davlat tushunchalari, davlat xususiyatini baholash usullari va korruptsiya muammosi ko'rib chiqiladi.
- Uy xo'jaligi va uning xillari: Uy xo'jaligining iqtisodiyot sub'ekti sifatidagi o'rni, mutaassiblikning roli va uy xo'jaligining xillari tahlil qilinadi.