O'zbek xalq og'zaki ijodi

Ushbu kitob o'zbek folklorining turli janrlarini, ularning o'ziga xos xususiyatlarini va tadqiqot tarixini o'rganishga bag'ishlangan. Unda folklorning genezisi, janrlari va ularning tasnifi, dostonlar, ertaklar, qo'shiqlar, latifalar kabi asosiy shakllari ko'rib chiqiladi. Bundan tashqari, folklorning milliy madaniyat va qadriyatlardagi o'rni, istiqlol davridagi o'zgarishlar ham tahlil etiladi.

Asosiy mavzular

Fanning maqsadi va vazifalari, manbalari. Folklor – xalq og'zaki ijodining oʻziga xos xususiyatlari: Ushbu mavzu xalq og'zaki ijodining fan sifatida o'rganilishi, uning maqsad va vazifalari, asosiy manbalari hamda xalq og'zaki ijodining o'ziga xos xususiyatlariga bag'ishlangan. Folklorning boshqa san'at turlaridan farqi, uning xalq hayotida tutgan o'rni va ahamiyati ko'rib chiqiladi.
Xalq og'zaki ijodi janrlari tasnifi va tavsifi: Qadimgi miflar, afsona va rivoyatlar: Mazkur mavzuda xalq og'zaki ijodining qadimgi janrlari – miflar, afsonalar va rivoyatlarning tasnifi va tavsifi beriladi. Anemistik va totemistik qarashlar, avesto, qahramonlik dostonlari kabi tushunchalar yoritiladi.
Kichik janrlar: maqol, matal va topishmoq, olqishlar va qargʻishlar janrlar poetikasi: Ushbu mavzu xalq og'zaki ijodining kichik janrlari – maqol, matal, topishmoq, olqish va qarg'ishlarning o'ziga xos poetik xususiyatlarini tahlil qiladi. Ularning tuzilishi, vazifalari va badiiy ifoda usullari ko'rib chiqiladi.
Xalq dramasi: qoʻgʻirchoq teatri, og`zaki dramma va boshqa janrlar; ijro san'ati: Ushbu mavzu xalq dramasi, qo'g'irchoq teatri, og'zaki drama va boshqa janrlar, ijro san'ati bilan tanishtiradi. Ularning kelib chiqishi, xususiyatlari, janrlari va o'ziga xos ijro usullari ko'rib chiqiladi.
Satirik va yumoristik janrlar: lof, askiya, latifa: Ushbu mavzu satirik va yumoristik janrlar – lof, askiya, latifaning o'ziga xos xususiyatlarini yoritadi. Ularning xalq hayotidagi o'rni, tuzilishi va ifoda usullari tahlil etiladi.
Xalq qo'shiqlari – lirik janr sifatida. Xalq qo'shiqlarining tasnifi va badiiy xususiyatlari: Ushbu mavzu xalq qo'shiqlarining lirik janr sifatidagi o'rnini belgilaydi. Ularning tasnifi, turli mavzularga bag'ishlangan qo'shiqlarning xususiyatlari, musiqiy va poetik jihatlari ko'rib chiqiladi.
Xalq ertaklarining janr xususiyatlari va mazmuniga ko'ra turlari: Mazkur mavzu xalq ertaklarining janr xususiyatlari va mazmuniga ko'ra turlarini yoritadi. Sehrli ertaklar, hayvonlar haqidagi ertaklar, maishiy ertaklar va boshqa turlarning xususiyatlari tahlil etiladi.
Xalq dostonlari, dostonchilik maktablari, dostonlar tavsifi, qahramonlik dostonlari. “Alpomish” dostonining variant va versiyalari: Ushbu mavzu xalq dostonlarining o'ziga xos xususiyatlarini, dostonchilik maktablarini va ularning vakillarini yoritadi. «Alpomish» dostonining variant va versiyalari ko'rib chiqiladi.
Goʻroʻgʻli turkumidagi dostonlar. “Kuntug'mish” dostonida sevgi va vafo ifodasi: Ushbu mavzu «Go'ro'g'li» turkumidagi dostonlarning xususiyatlarini, ularning o'zbek va jahon folkloridagi o'rnini belgilaydi. «Kuntug'mish» dostonida sevgi va vafo mavzularining ifodalanishi tahlil qilinadi.
Bolalar folklorining o'ziga xos jihatlari (xajm, sujet chizig'i, janrlar): Ushbu mavzu bolalar folklorining o'ziga xos jihatlarini, uning turli janrlarini va ularning xususiyatlarini yoritadi. Bolalar qo'shiqlari, o'yinlar, ertaklar va boshqa bolalar folklori namunalarining tahlili beriladi.
Mustaqillik davri o'zbek fol’klorshunosligi: Ushbu mavzu mustaqillik davri o'zbek folklorshunosligining taraqqiyotini, erishilgan yutuqlarni va kelajakdagi vazifalarni belgilaydi. O'zbek folklorini o'rganishdagi yangi yondashuvlar, to'plangan materiallar va nashrlar haqida ma'lumot beriladi.