O’zbek tili gramatikasining formulalari. Avtamatik tarjima yo’nalishining zamonaviy holati va istiqboli.
Ushbu kitob kompyuter lingvistikasi, o'zbek tili filologiyasi va matematik mantiq kabi sohalarni qamrab oladi. Unda avtomatik tarjima, tilshunoslikning kompyuter texnologiyalari bilan bog'liqligi, elektron lug'atlar, aksiomatik nazariya, mulohazalar algebrasi, funksiyalar va matematik statistika kabi mavzular yoritilgan. Kitobda tillarni kompyuter yordamida tahlil qilish va tarjima qilish, lug'atlar yaratish, grammatik qoidalarni ishlab chiqish va mantiqiy amallarni qo'llash kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Avtomatik tarjima: Avtomatik tarjima – bu bir tildagi matnni kompyuter yordamida boshqa tilga tarjima qilish jarayoni. Ushbu jarayon tilshunoslik, kompyuter texnologiyalari va sun'iy intellektni o'z ichiga oladi. Avtomatik tarjima tizimlari lug'atlar, grammatik qoidalar va statistik ma'lumotlar asosida ishlaydi.
- Elektron lug'atlar: Elektron lug'atlar – bu kompyuterda saqlanadigan va foydalanuvchilarga qulay interfeys orqali so'zlarning ma'nolarini, sinonimlarini, antonimlarini va boshqa til ma'lumotlarini topishga yordam beradigan lug'atlar. Ular multimedia elementlari bilan boyitilgan va turli xil dasturiy ta'minotlarda ishlatilishi mumkin.
- Aksiomatik nazariya: Aksiomatik nazariya – bu matematik va mantiqiy sistemalarni qurish usuli bo'lib, unda asosiy tushunchalar va aksiomalar (isbotsiz qabul qilinadigan tasdiqlar) belgilanadi, so'ngra boshqa teoremalar (isbotlanadigan tasdiqlar) aksiomalardan kelib chiqadi.
- Mulohazalar algebrasi: Mulohazalar algebrasi – bu mantiqiy mulohazalarni o'rganish va ular ustida amallar bajarish uchun ishlatiladigan matematik tizim. Unda mulohazalar chin yoki yolg'on qiymatlarni qabul qilishi mumkin va ular ustida inkor, kon'yunksiya, diz'yunksiya, implikatsiya va ekvivalentlik kabi amallar bajariladi.
- Matematik statistika: Matematik statistika – bu ma'lumotlarni yig'ish, tahlil qilish, talqin qilish va taqdim etish usullarini o'rganadigan matematik fan. U turli xil sohalarda, jumladan, iqtisodiyot, biologiya, sotsiologiya va boshqalarda qo'llaniladi.