Australia

Ushbu kitob Avstraliya haqida boʻlib, uning geografik joylashuvi, iqlimi, tarixi va diqqatga sazovor joylari haqida maʼlumot beradi. Unda Avstraliyaning eng katta orol va eng kichik qitʼa ekanligi, uning janubiy yarim sharda joylashgani, Tinch va Hind okeanlari oraligʻida joylashgani taʼkidlangan. Kitobda Avstraliyaning tabiati, jumladan, Buyuk toʻsiq rifi va Ayers Rock (Uluru) kabi noyob joylari, shuningdek, koala, kanguru va platipus kabi hayvonot olami haqida ham soʻz boradi. Shuningdek, Avstraliyaning iqlimi, yozda issiq va qishda iliq boʻlishi, hamda turli hududlarda yogʻingarchilik miqdori har xil boʻlishi haqida maʼlumot berilgan.

Asosiy mavzular

• Geografik joylashuvi: Avstraliya Osiyoning janubida, Tinch va Hind okeanlari oraligʻida joylashgan. U dunyodagi eng kichik, tekis va qurgʻoqchil qitʼa hisoblanadi. Maydoni 7,600,000 kvadrat kilometrdan ortiq, aholisi esa taxminan 18 million kishini tashkil qiladi. Avstraliya shimoldan Arafur va Timor dengizlari, sharqdan Tasman va Marjon dengizlari, janubdan esa Hind okeani bilan oʻralgan.
• Iqlimi: Avstraliya Janubiy yarim sharda joylashganligi sababli, fasllar teskari. Yoz dekabrdan fevralgacha, kuz martdan maygacha, qish iyun dan avgustgacha, bahor esa sentyabrdan noyabrgacha davom etadi. Mamlakat hududi katta boʻlganligi sababli, iqlim ham har xil. Oʻrtacha yillik harorat shimolda 27°C dan janubda 13°C gacha oʻzgaradi. Gʻarbiy Avstraliya qalqoni va Katta Arteziya havzasi hududlarida yillik yogʻingarchilik miqdori 475 mm dan kam, ichki choʻllarda esa 250 mm dan ham kam.
• Tarixi: Avstraliya Yevropaliklar tomonidan oxirgi kashf etilgan qitʼa hisoblanadi. Yevropaliklarning birinchi qoʻnishi 1606-yilda sodir boʻlgan. Keyinchalik, XVII asrning oʻrtalarida ingliz sayyohi Jeyms Kuk ekspeditsiyasi orqali bu yerlar Britaniya tojining mulkiga aylantirildi. Dastlab, Avstraliya Britaniya mahbuslari uchun surgun joyi boʻlgan. 1901-yilda Avstraliya koloniyalari birlashib, Avstraliya Hamdoʻstligini tashkil etdi.
• Diqqatga sazovor joylari: Buyuk toʻsiq rifi va Ayers Rock (Uluru) Avstraliyaning noyob tabiiy moʻjizalari hisoblanadi. Buyuk toʻsiq rifi taxminan 2000 km ga choʻzilgan boʻlib, 350 dan ortiq marjon turlarini oʻz ichiga oladi. Ayers Rock dunyodagi eng katta qumtosh monolitidir. Shuningdek, Avstraliyaning hayvonot olami ham oʻziga xosdir. Bu yerda koala, kanguru, platipus va boshqa marsupiallar yashaydi.