Elektr va magnetizm
Ushbu kitob "Elektroenergetika va fizika" kafedrasi tomonidan tayyorlangan uslubiy qo'llanma bo'lib, O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan. Qo'llanma Jizzax Politexnika Instituti talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, "Elektr va Magnetizm" qismidan mustaqil ta'lim darslarini o'tish uchun materiallar taqdim etadi. Unda elektr va magnit hodisalari, zanjirlar, o'tkazgichlar, dielektriklar, yarimo'tkazgichlar va elektromagnit tebranishlar kabi mavzularga doir mustaqil ish topshiriqlari, savollar, masalalar va referatlar mavjud.
Asosiy mavzular
- Elektrostatika: Elektrostatika bo'limida elektr zaryadlari, Kulon qonuni, elektr maydon, potensial, dielektriklar va kondensatorlar kabi tushunchalar ko'rib chiqiladi. Talabalarga nuqtaviy zaryadlar, elektr maydonining kuchlanganligi va potensiali, dielektrik muhitning ta'siri, kondensatorlarning turlari va ularning zanjirlardagi ulanishi kabi masalalarni o'rganish taklif etiladi.
- Doimiy Tok Zanjirlari: Doimiy tok zanjirlari bo'limida elektr toki, kuchlanish, qarshilik, Om qonuni, Kirxgof qoidalari, o'tkazgichlar, yarimo'tkazgichlar va elektrolitlardagi tok o'tishi kabi mavzular yoritiladi. Talabalarga zanjirlarni hisoblash, qarshilikni aniqlash, Om qonunini qo'llash va yarimo'tkazgichli asboblarning ishlash prinsipini tushunishga doir topshiriqlar beriladi.
- Magnit Maydon: Magnit maydon bo'limida magnit maydon, magnit induksiya, magnit oqimi, magnit maydonning moddalarga ta'siri, elektromagnit induksiya, o'zinduksiya va o'zaro induksiya kabi tushunchalar o'rganiladi. Talabalarga magnit maydonini hisoblash, magnit momentini aniqlash, elektromagnit induksiya hodisasini tushunish va transformatorlarning ishlash prinsipini o'rganishga doir topshiriqlar beriladi.
- Tebranishlar va To'lqinlar: Tebranishlar va to'lqinlar bo'limida tebranma harakat, garmonik tebranishlar, majburiy tebranishlar, rezonans, elektromagnit tebranishlar, to'lqinlar, tovush to'lqinlar va elektromagnit to'lqinlar kabi mavzular ko'rib chiqiladi. Talabalarga tebranish davrini hisoblash, to'lqin uzunligini aniqlash va elektromagnit to'lqinlarning xususiyatlarini o'rganishga doir topshiriqlar beriladi.