Материалшунослиги

Ushbu kitob materialshunoslik faniga oid ta'lim texnologiyalarini yoritadi. Unda ta'lim jarayonida innovatsion yondashuvlarni qo'llashning uslubiy asoslari, metallar va qotishmalarning tuzilishi, xususiyatlari va ularni o'rganish usullari bayon etilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar bilan birga amaliy mashg'ulotlar va laboratoriya ishlari uchun metodik ko'rsatmalar ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

  • Metallarning tuzilishi. Kristall va amorf moddalar: Ushbu mavzu metallarning atom tuzilishi, kristall panjaralari, amorf holatlar va kristallanish jarayonlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda kristallardagi nuqsonlar va anizotropiya hodisasi ham ko'rib chiqiladi. Mavzuni o'zlashtirish orqali talabalar metallarning asosiy tuzilish qonuniyatlarini tushunib oladilar.
  • Metall va qotishmalarning xossalari: Bu mavzu metallarning kimyoviy, fizik, mexanik va texnologik xususiyatlarini qamrab oladi. Talabalar metallarning turli xossalari va ularni aniqlash usullari bilan tanishadilar. Xossalarni o'rganish orqali materiallarning mustahkamligi, elastikligi, issiqlikka chidamliligi va boshqa muhim parametrlar haqida bilim olishadi.
  • Temir-uglerod qotishmalari. P+S holat diagrammasi: Mavzu temir-uglerod qotishmalarining holat diagrammasini, undagi kritik nuqtalarni va fazalarni o'rganishga qaratilgan. Diagramma asosida po'lat va cho'yanlarning tuzilishini, ularning xossalarini va termik ishlov berish usullarini tushunish mumkin. Talabalar diagrammani o'qish va undan foydalanish ko'nikmalariga ega bo'ladilar.
  • Qotishmalar haqida umumiy ma'lumot: Qotishmalar, ularning turlari (oddiy, murakkab, mexanik aralashmalar), hosil bo'lish qonuniyatlari va xossalari haqida ma'lumot beriladi. Qotishmalarning mashinasozlikdagi ahamiyati va qo'llanilish sohalari ko'rsatib o'tiladi. Talabalar qotishmalarning afzalliklari va kamchiliklarini baholashni o'rganadilar.
  • Po'latlar markalanishi va qo'llanilishi: Mavzuda po'latlarning markalanish tizimi, ularning tarkibi, xossalari va qo'llanilish sohalari ko'rib chiqiladi. Konstruksion, asbobsozlik va maxsus po'latlar haqida ma'lumot beriladi. Talabalar po'lat turlarini farqlash va ularni muayyan maqsadlar uchun to'g'ri tanlash ko'nikmalariga ega bo'ladilar.