Avesto huquqining tarixiy manbai. Bitiruv malakaviy ishi.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Alisher Navoiy nomidagi Samarqand Davlat Universiteti Huquqshunoslik fakulteti tomonidan tayyorlangan. Kitob "Malakaviy bitiruv ishi" sifatida taqdim etilgan va "Davlat huquqi" kafedrasi tomonidan tavsiya etilgan. Unda Avesto huquqining tarixiy manbai mavzusi yoritilgan. Kitobda Avestoning yaratilishi va tuzilishi, siyosiy-huquqiy g'oyalari, ijtimoiy-iqtisodiy tuzumning tartibga solinishi, inson huquqlari masalalari, ordaliya instituti, jinoyatlar tasnifi kabi masalalar ko'rib chiqiladi hamda adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Avestoning yaratilishi va tuzilishi: Ushbu mavzuda Avestoning yaratilish tarixi, tuzilishi, ahamiyati va unda keltirilgan ma'lumotlar haqida so'z boradi. O'zbekistonning miloddan avvalgi 1-ming yillikning birinchi yarmiga oid tarixi ilk yozma manba "Avesto"da berilganligi, unda yashagan elatlar, xalqlar, afsonaviy qahramonlar, podsholar, davlatlar, davlatlarning boshqaruv tizimi, xalqlarning mashg'uloti batafsil bayon etilgani yoritiladi.
- "Avesto"dagi siyosiy-huquqiy g'oyalar. Ijtimoiy - iqtisodiy tuzumning tartibga solinishi: Ushbu mavzuda Avestoda aks etgan siyosiy, huquqiy va ijtimoiy-iqtisodiy g'oyalar, ularning jamiyat hayotiga ta'siri va ahamiyati tahlil qilinadi. Xorazmda shakllangan zardushtiylik ta'limoti asta-sekin Gava (So'g'diyona), Mouru (Marg'iyona), Baxti (Baqtriya), Niso (Parfiya) va boshqa hududlarga tarqalgani haqida ma'lumot beriladi.
- Avestoda inson huquqlari masalasi: Ushbu mavzuda Avestoda inson huquqlari, erkinliklari va burchlari, shuningdek, insonparvarlik g'oyalari va ularning ahamiyati yoritiladi. Avesto g'oyalarining necha ming yillardan beri insonlar taqdirini belgilashda katta nufuzga ega bo'lganini aniq his qilishimiz mumkinligi ta'kidlanadi.
- Avestoda “ordaliya” instituti: Ushbu mavzuda qadimda aybsizlikni isbotlash usuli bo'lgan ordaliya instituti, uning turlari, jarayoni va ahamiyati haqida ma'lumot beriladi. Zardushtiylik e'tiqodiga ko'ra insonning uchta etnik axloqiy unsuri mavjudligi: ezgu fikr, ezgu so'z va ezgu ish ekanligi ta'kidlanadi.
- Vandidodda jinoyatlar tasnifi: Ushbu mavzuda Vandidod kitobida keltirilgan jinoyatlar turlari, ularning ijtimoiy xavflilik darajasi va jazolar haqida ma'lumot beriladi. Jinoyatlarning ma'lum turi uchun jamoa javobgarligi belgilangani, bunda oila a'zolaridan birining gunohi qarindoshlarga yoyilishi ko'rsatiladi.