Жиноят таркиби.
Ushbu kitob jinoyat huquqining muhim tushunchalari va elementlarini, xususan, jinoyat tarkibi va ob'ektini tahlil qilishga bag'ishlangan. Unda jinoyat tarkibining ta'rifi, uning elementlari, turlari va ahamiyati, shuningdek, jinoyat ob'ektining tushunchasi, turlari va ahamiyati batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Jinoyat tarkibi: Jinoyat tarkibi deganda jinoyat huquqida sodir etilgan aniq bir ijtimoiy xavfli qilmishni jinoyat deb baholash uchun zarur bo'lgan ob'ektiv va sub'ektiv belgilarning minimal yig'indisiga aytiladi. Jinoyat tarkibining elementlariga jinoyat ob'ekti, ob'ektiv tomoni, sub'ekti va sub'ektiv tomoni kiradi. Jinoyat tarkibi o'zining ahamiyatiga ko'ra bir qator omillarda, jumladan, qilmishni baholashda, kvalifikatsiya qilishda va qonuniylikni ta'minlashda muhim rol o'ynaydi.
- Jinoyat tarkibining elementlari: Jinoyat tarkibi to'rt elementdan iborat: jinoyat ob'ekti, jinoyatning ob'ektiv tomoni, jinoyat sub'ekti va jinoyatning sub'ektiv tomoni. Har bir element o'ziga xos belgilarga ega bo'lib, ular jinoyatni to'g'ri kvalifikatsiya qilish uchun zarurdir. Jinoyat tarkibining elementlari zaruriy va fakultativ belgilarga bo'linadi. Zaruriy belgilar jinoyat tarkibida doimo bo'lishi shart bo'lgan belgilar bo'lsa, fakultativ belgilar jinoyat tarkibida bo'lishi ham, bo'lmasligi ham mumkin.
- Jinoyat ob'ekti: Jinoyat ob'ekti deganda O'zbekiston Respublikasi jinoyat qonuni bilan qo'riqlanadigan barcha ijtimoiy munosabatlar (shaxsning huquq va erkinliklari, jamiyat va davlat manfaatlari, tabiat muhiti, tinchlik, insoniyat xavfsizligi) majmui tushuniladi. Jinoyat ob'ekti umumiy, maxsus va bevosita turlarga bo'linadi. Umumiy ob'ekt barcha jinoyatlar uchun xos bo'lgan ijtimoiy munosabatlar bo'lsa, maxsus ob'ekt jinoyatlarning ayrim guruhlari uchun xos bo'lgan ijtimoiy munosabatlardir. Bevosita ob'ekt esa muayyan jinoyat bilan bevosita qo'riqlanadigan ijtimoiy munosabatdir.