O‘zbek tili

Ushbu o'quv qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan o'quv dasturi asosida yaratilgan bo'lib, akademik litsey va kasb-hunar kollejlarining rus guruhlari talabalariga mo'ljallangan. Qo'llanma o'zbek tilini o'rganishda ko'nikmalarni shakllantirishga, nutq madaniyatini oshirishga va amaliy mashg'ulotlarga qaratilgan. Unda grammatika, leksika, o'qish, yozuv va tinglash kabi kompetensiyalar rivojlantiriladi.

Asosiy mavzular

Tanishuv va tarjimayi hol: Mavzu o'zaro tanishuv, ism-sharif so'rash, yashash joyi, kasbi va oilasi haqida ma'lumot berish kabi kommunikativ vaziyatlarni qamrab oladi. Tarjimayi hol tuzish va uni og'zaki bayon etish ko'nikmalari shakllantiriladi. Shaxs-son olmoshlari va ularning kesim bilan moslashuvi kabi grammatik mavzular o'rganiladi. Muomala odobiga oid so'z va iboralar amaliyotda qo'llaniladi.
Sevimli gazetam: Ushbu mavzu talabalarning matbuot, gazeta va jurnalga bo'lgan qiziqishini oshirish, axborot olish manbalari haqida tushunchalarini kengaytirishga qaratilgan. Matbuotning jamiyatdagi roli, turli gazetalarning yo'nalishlari va ularning afzalliklari muhokama qilinadi. Egalik qo'shimchalari va ularning ko'chma ma'nolari o'rganiladi.
Tavsif va ta'rif: Mavzu mardlik, ezgulik, odamiylik kabi tushunchalarni ochib beradi. Sifatlar va ularning darajalari haqida ma'lumot beriladi. Mardlik timsoli bo'lgan shaxslar misolida hikoyalar tuzish, belgilarni ta'riflash mashqlari bajariladi.
Men yoqtirgan narsalar: Talabalarning sevimli mashg'ulotlari, hobbilari va qiziqishlari haqida so'z yuritiladi. Hunarmandchilik, sport, san'at kabi sohalarga oid materiallar o'rganiladi. Buyruq-istak mayli va modal so'zlar orqali fikr bildirish ko'nikmalari shakllantiriladi.
Taqdir ajoyibotlari va dunyo sirlari: Hikoyalar, rivoyatlar va ibratli voqealar orqali hayotiy saboqlarni anglash, insoniy fazilatlarni ulug'lashga undaydi. O'zlik nisbati, egalik qo'shimchalari va ularning ko'chma ma'nolari amaliyotda qo'llaniladi.
Jamoat transporti va manzili: Shahar transporti, yo'nalishlar va manzillar haqida ma'lumot berish, yo'l so'rash va tushuntirish kabi kommunikativ vaziyatlar o'rganiladi. Atov gaplar va ularning o'ziga xos xususiyatlari tushuntiriladi. So'roq gaplar va ularning turli vositalar yordamida hosil qilinishi mashq qilinadi.
Oilam - tayanchim va faxrim: Ota-ona hurmati, oilaviy an'analar, tarbiya va ahloq-odob masalalari muhokama qilinadi. Oilaga oid maqollar, hikmatlar va shaxsiy tajribalar asosida matnlar yaratiladi. Shaxsi ma'lum va noma'lum gaplar haqida tushuncha beriladi.
O'zbek oshxonasida: O'zbek milliy taomlari, ularning tayyorlanishi va o'ziga xos xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi. Taom tayyorlash jarayonini tasvirlovchi matnlar tuzish, so'zlashuv nutqiga xos iboralar va ularning ma'nosi o'rganiladi.
Bizning mahalla: Mahalla, uning tarixi, obodonchiligi va ahil qo'shnichilik munosabatlari haqida ma'lumotlar beriladi. U yerda amalga oshiriladigan tadbirlar va hashar kabi udumlar muhokama qilinadi. Belgili sifatlar, egalik olmoshlari va ko'makchilarning qo'llanilishi mashq qilinadi.
Dam olish va ta'til: Dam olish, sayohat, tabiat qo'ynida vaqt o'tkazish kabi mavzular muhokama qilinadi. Dam olish odobi, tabiatni asrash va o'zaro munosabatlar haqida fikr almashiladi. Bog'lovchili qo'shma gaplar va ularning turlari o'rganiladi.
Xalq bayramlari va sayillari: Navro'z bayrami, uning tarixi, urf-odatlari va marosimlari haqida ma'lumot beriladi. Bayram taomlari, ularning ramziy ma'nosi va tayyorlanish usullari o'rganiladi. Shaxssiz gaplar va ularning tuzilishi tahlil qilinadi.
O'zbekiston - Vatanim manim!: Vatan, uning tabiati, tarixi, madaniyati va mustaqilligi haqida fikr almashiladi. O'zbekistonning jahon hamjamiyatidagi o'rni va ahamiyati muhokama qilinadi. Bog'lovchili qo'shma gaplar va ularning turlari amaliyotda qo'llaniladi.