Akkumlyatorlar. Yoqilg`i elementlari. Metallar korroziyasi. Elektroliz
Ushbu kitob kimyo faniga oid bo'lib, unda elektrokimyo, korroziya va energiya manbalari kabi muhim mavzularga e'tibor qaratilgan. Kitobda galvanik elementlar, akkumulyatorlar, yoqilg'i elementlari, metallarning korroziyasi, elektroliz jarayonlari va ularning texnikadagi ahamiyati keng yoritilgan. Materiallar kimyoviy reaksiyalar, energiya konvertatsiyasi, oksidlanish-qaytarilish jarayonlari va ularning amaliyotdagi qo'llanilishi nuqtai nazaridan tahlil qilingan. Talabalar va kimyo sohasida bilimga ega bo'lishni istaganlar uchun foydali qo'llanma.
Asosiy mavzular
- Akkumulyatorlar: Akkumulyatorlar kimyoviy energiyani elektr energiyasiga aylantiradigan va qayta zaryadlanuvchi qurilmalardir. Qo'rg'oshinli, ishqoriy (nikel-kadmiy, nikel-temir) va kumush-rux akkumulyatorlar kabi turlari, ularning ishlash prinsiplari va texnik xususiyatlari ko'rib chiqilgan. Zaryadlanish va razryadlanish jarayonlarining kimyoviy asoslari, elektrod reaksiyalari va energetik ko'rsatkichlari tahlil etilgan.
- Yoqilg'i elementlari: Yoqilg'i elementlari oksidlovchi va qaytaruvchi moddalar orasidagi reaksiyalar orqali elektr energiyasini ishlab chiqaradigan qurilmalardir. Vodorod-kislorodli yoqilg'i elementlarining tuzilishi, ishlash prinsiplari, elektrod reaksiyalari va afzalliklari muhokama qilingan. Ularning turli harorat diapazonlarida ishlash xususiyatlari va texnik ahamiyati yoritilgan.
- Metallar korroziyasi: Metallar korroziyasi – metallarning atrof-muhit bilan kimyoviy yoki elektrokimyoviy ta'sirlashuvi natijasida yemirilish jarayonidir. Korroziyaning turlari, mexanizmlari va omillari, jumladan, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, metallarning passivlanishi va korroziyadan himoya usullari (qoplamalar, ingibitorlar, protektor himoya) ko'rib chiqilgan.
- Elektroliz: Elektroliz – tashqi elektr toki ta'sirida elektrolit eritmalari yoki suyuqlanmalarda sodir bo'ladigan oksidlanish-qaytarilish jarayonidir. Elektrod reaksiyalari, elektroliz qonunlari (Faradey qonunlari), katod va anodda sodir bo'ladigan jarayonlar, elektrolizning texnikada qo'llanilishi (metallarni ajratib olish, qoplamalar, kimyoviy sintez) batafsil tahlil qilingan.