Suyuqliklаrning zichliklаrini o’lchаsh usullаri va аsbоblаri

Ushbu kitob suyuqliklarning zichligini o'lchash usullari va asboblariga bag'ishlangan. Unda zichlik o'lchashning turli xil usullari, jumladan, qalqovuchli, og'irlik (piknometrik), gidrostatik va radioizotop usullari batafsil yoritilgan. Har bir usulning ishlash prinsiplari, afzalliklari va kamchiliklari ko'rsatib o'tilgan. Kitobda laboratoriya va sanoat sharoitlarida qo'llaniladigan turli xildagi zichlik o'lchash asboblarining tuzilishi va ishlash tartibi keltirilgan. Shuningdek, zichlik o'lchash natijalariga ta'sir etuvchi omillar va xatoliklarni kamaytirish usullari ham ko'rib chiqilgan.

Asosiy mavzular

Qalqovuchli zichlik o'lchagichlar: Qalqovuchli zichlik o'lchagichlar suyuqlik zichligini Arximed qonuni asosida o'lchaydi. Suzib turuvchi va to'la cho'kib turuvchi turlari mavjud. Suzib turuvchi qalqovuchning cho'kish darajasi zichlikka bog'liq, to'la cho'kib turuvchi qalqovuchda esa Arximed kuchi maxsus qurilma bilan muvozanatlanadi. Differensial transformatorli sxemalar yordamida masofaga uzatish mumkin.
Og'irlik (piknometrik) zichlik o'lchagichlar: Og'irlik usuli o'zgarmas hajmdagi moddaning og'irligini o'lchashga asoslangan. Oddiy laboratoriya piknometri ma'lum hajmdagi suyuqlikning og'irligini o'lchash orqali zichlikni aniqlaydi. Sanoat namunalarida uzluksiz o'tayotgan suyuqlikning og'irligi avtomatik ravishda o'lchanadi. Pnevmatik signal o'zgartirgichli og'irlik zichlik o'lchagichlar ham mavjud.
Gidrostatik zichlik o'lchagichlar: Gidrostatik zichlik o'lchagichlar suyuqlik ustuni bosimining o'zgarishini o'lchab zichlikni aniqlaydi. Satx o'zgarmas bo'lishi kerak. Pyezometrik trubkaga berilayotgan havo bosimi orqali o'lchash amalga oshiriladi. Xatolikni kamaytirish uchun ikki idishdagi bosimlar farqi o'lchanadi. Tenzodatchikli va ximotron datchikli gidrostatik zichlik o'lchagichlar ham mavjud.
Radioizotop zichlik o'lchagichlar: Radioizotop zichlik o'lchagichlar suyuqlikdan o'tayotgan gamma-nurlarning intensivligini o'lchashga asoslangan. Intensivlik o'zgarishi zichlikka bog'liq. Nurlanish manbai va qabul qilgich truboprovodga o'rnatiladi. O'lchanayotgan signal elektron kuchaytirgichga uzatiladi va solishtirish kanali orqali aniqlik oshiriladi.