Mаtеriаlshunоslik

Ushbu kitob Materialshunoslik fanidan Oliy va Oʻrta maxsus ta’lim vazirligi talabalari uchun moʻljallangan. Kitobda materialshunoslikning asosiy tushunchalari, metallarning tuzilishi va xossalari, qotishmalar, termik ishlov berish, konstruksion poʻlatlar, rangli metallar, keramik materiallar va kompozit materiallar kabi mavzular yoritilgan.

Asosiy mavzular

Materialshunoslik asoslari: Fanning vazifasi, mohiyati va rivojlanishida olimlarning roli
Metallarning tuzilishi va tarkibi: Metallarning atom kristal tuzilishi, panjaralari, kristallarning tuzilishi va nuqsonlari
Materiallarning xossalari: Materiallarning fizikaviy, kimyoviy va mexanik xossalari
Metallarning kristallanishi: Metallarning kristallanishi va allotropik shakl o'zgarishlari
Metall asosidagi qotishmalar: Qotishmalarning ichki tuzilishi, turlari va muvozanat holatidagi fazalar
Metallarda deformasiya: Deformasiya, kuchlanish, elastik va plastik deformasiya mexanizmlari
Metallardagi deformasiyaning uning xossalariga ta'siri: Pachoqlanish, qaytish va real kristallanish
Temir va uning qotishmalari: Temirning xossalari, temir-uglerod qotishmalari, uglerodning ta'siri
Ikki komponentli qotishmalarning holat diagrammasi: Temir-uglerod holat diagrammasi, asosiy strukturalari, muvozanat holatidagi fazalar
Po'latlarga termik ishlov berish nazariyasi: Termik ishlov berish, perlit, martensit va beynitning hosil bo'lishi
Po'latlarning termik ishlash texnologiyasi: Po'latni yumshatish, normallash va toblash
Toblash va bo'shatishni po'latni mexanik xossalariga ta'siri: Toblash va bo'shatishning mexanik xossalarga ta'siri
Po'latlarni kimyoviy termik ishlash: Kimyoviy termik ishlashning fizikaviy asoslari, sementasiyalash va azotlash
CHo'yanlar: CHo'yanlarning xossalari va sinflarga bo'linishi
Konstruksion po'lat va qotishmalar: Konstruksion po'latlarga qo'yiladigan talablar, legirlangan po'latlar
Asbobsozlik po'latlari va qattiq qotishmalar: Asbobsozlik po'latlarining tasnifi va markalanishi, ishlatilish sohalari
Maxsus fizik xususiyatli qotishmalar: Elektr o'tkazuvchanligi turlicha bo'lgan materiallar, magnit materiallari
Alyuminiy va uning qotishmalari: Alyuminiy xossalari, qotishmalari turlari, ishlatilish sohalari
Mis va uning qotishmalarir: Misni xususiyatlari va xalk xujaligidagi o'rni, qotishmalari turlari
Magniy va titan qotishmalari: Magniy va titan qotishmalari, ishlatilish sohalari
Metall bo'lmagan konstruksion materiallar: Metall bo'lmagan materiallar, polimer materiallar tasnifi
Rezinalar va texnik keramika: Rezina tarkibi, tuzilishi, texnik keramika tarkibi va hossalari
Kompozision materiallar: Kompozision materiallarni yaratilishi, asosidagi materiallar
Material tanlash asoslari: Detallarni ishlash sharoitiga va yuklanish turiga ko'ra tanlash