Abituriyentlar uchun o’zbekiston tarixidan dastur
Ushbu kitob O'zbekiston tarixini abituriyentlar uchun dastur asosida yoritadi. Unda insoniyat sivilizatsiyasining qadimgi o'choqlaridan tortib, O'zbekistonning mustaqillikka erishishi va jahon hamjamiyatidagi o'rni kabi masalalar qamrab olingan. Kitobda O'rta Osiyo xalqlari tarixi, davlatlar shakllanishi, Chingizxon istilosi, Amir Temur va Temuriylar davri, xonliklar tarixi, Turkistonning Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olinishi, jadidlar harakati, mustamlakachilik davri, sovet hokimiyati, Ikkinchi jahon urushi va mustaqillik yillari kabi davrlar batafsil tahlil qilingan. Kitob so'ngida adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.
Asosiy mavzular
- O'zbekiston - insoniyat sivilizasiyasining qadimgi o'choqlaridan biri: Sivilizatsiya tushunchasi, qadimgi sivilizatsiyalar, ibtidoiy jamoa tuzumi, matriarxat, patriarxat, eng qadimgi tuzumni davrlashtirish, ilk tosh davridagi manzilgohlar, olovning kashf etilishi, urug'larning ahamiyati, dehqonchilik va chorvachilikning o'rni, hunarmandchilikning yuzaga kelishi, metallning kashf etilishi, sug'orma dehqonchilik, yunon, eron, hind, arman va xitoy manbalaridagi ma'lumotlar, patriarxatning vujudga kelishi, qadimgi shaharlar, dastlabki diniy e'tiqodlar, zardushtiylik, 'Avesto', san'atning vujudga kelishi, yozuvlarning paydo bo'lishi, xalq og'zaki ijodi, Markaziy Osiyo, Mesopotamiya, Misr, Eron, Yunoniston, Xitoy, Hindiston madaniyatlarining o'zaro taʼsiri.
- O'zbekiston tarixi IV asrdan XVI asr boshlarigacha: O'rta asrlarda erga egalik qilish munosabatlari, ijtimoiy-iqtisodiy o'zgarishlar, dehqon, sarkor, obikor, kashovar, kadivar, objuvoz, moyjuvoz, chokar tushunchalari. Ilk o'rta asrlar davlatlari: Afrig'iylar, xioniylar, kidariylar, eftallar. Xorazm davlatining tashkil topishi, Kidariylar davlati, Eftallar davlati, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayot, xo'jalik hayot, yer egaligi, savdo va pul muomalasi, til va madaniy aloqalar, turk xoqonligi davri.
- Vatanimiz xalqlarining Chingizxon istilosi va zulmiga qarshi ozodlik kurashi: Mo'g'ul qabilalarining Chingizxon boshchiligida birlashuvi, Mo'g'ul davlati, ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar, 'Yasoq' qonunlari, bosqinchilik yurishlari, Kuchlukxon davlatining tor-mor etilishi, Chingizxonning Xorazmshoh Mahmud Yalov'och elchisi munosabatlari, O'tror voqealari, Movarounnahrga yurish, Temur Malik va Xo'jand himoyasi, Najmiddin Kubro, Xorazmshoh qo'shinlarining mag'lubiyati, Jaloliddin Manguberdi, Mahmud Tarobiy qo'zg'oloni, Mo'g'ullar bosqinining oqibatlari, Chig'atoy ulusi, soliqlar zulmining kuchayishi.
- Amir Temur va Temuriylar davrida davlatchiligining yuksalishi: Movarounnahrdagi ijtimoiy-siyosiy vaziyat, Mamlakat mustaqilligi uchun kurash, Sarbadorlar, Amir Temurning markazlashgan davlat tuzishi, ijtimoiy-iqtisodiy asoslari, Yerga egalik, savdo-sotiq, Soliq siyosati, Aholining etnik tuzilishi, Tashqi siyosat, Anqara jangi, 'Amir Temur tuzuklari', diyonat, adolat va siyosatning mushtarakligi, davlatchiligiga xorijiy mamlakatlar tadqiqotchilarining bahosi.
- Movarounnahr Shayboniylar hukmronligi davrida: XV asr oxiri - XVI asr boshlarida Movarounnahrdagi siyosiy vaziyat, Dashti Qipchoqdagi siyosiy ahvol, Muhammad Shayboniyxon, Shayboniylar sulolasi hokimiyatining o'rnatilishi, Zahriddin Muhammad Bobur, Buxoro xonligi, XVI asrda Buxoro xonligida ijtimoiy-iqtisodiy hayot, Buxoro xonligining tashqi siyosati, Buxoro xonligida madaniy hayot.
- Mustaqil O'zbekiston davlatining tashkil topishi va uning tarixiy ahamiyati: Mustaqillik, suverenitetning e'lon qilinishi, Oliy Kengashning qarorlari, referendum, davlat ramzlari, Prezident saylovi, Islom Karimov, Konstitustiya, Qoraqalpog'iston Respublikasi, siyosiy, iqtisodiy islohotlar, rivojlanish strategiyasi, ma'naviy-ma'rifiy va madaniy taraqqiyoti.