Xorazm tarixnavislik maktabi (Abulg’ozi Bahodirxon, Munis, Ogahiy va Bayoniy)
Ushbu hujjat O'zbekistonning Xorazm hududida XVII asrdan XX asr boshlarigacha bo'lgan davrda yashab ijod qilgan tarixnavis olimlar – Abulg'ozi Bahodirxon, Munis, Ogahiy va Bayoniy –ning hayoti, ilmiy merosi va asarlarini o'rganadi. Asosiy e'tibor ularning Xorazm tarixini yoritishdagi faoliyatiga qaratilgan. Xususan, "Shajarayi turk", "Firdavs ul-iqbol" kabi muhim asarlar tahlil qilinadi hamda bu asarlarning Xorazm tarixshunosligi, madaniyati va ijtimoiy hayotini yoritishdagi ahamiyati ochib beriladi. Shuningdek, kitobda ularning shogirdlari va izdoshlari, ularning ilmiy faoliyati va asarlari ham ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Abulg'ozi Bahodirxonning hayoti va faoliyati: Abulg'ozi Bahodirxonning (1603-1663) hayoti, taxtga kelishi, harbiy yurishlari, o'zbek davlatchiligini mustahkamlashdagi ishlari, hamda tarixnavislik faoliyati va asarlari, ayniqsa "Shajarayi turk" asarining ahamiyati yoritilgan.
- Munis Xorazmiyning ilmiy merosi: Munis Xorazmiyning (1778-1829) hayoti, ijodi va tarixshunoslikdagi o'rni ko'rsatilgan. Uning "Firdavs ul-iqbol" asarini yaratishdagi hissasi, shuningdek, asarning manbalari, tili, uslubi va tuzilishi tahlil etilgan.
- Ogahiyning tarixiy asarlari: Muhammad Rizo Ogahiy (1809-1874)ning hayoti va ilmiy faoliyati, uning tarixiy asarlari, jumladan, "Riyoz ud davla", "Zubdat ut tavorix", "Jomi' ul voqeoti sultoniy" va "Gulshani davlat" asarlarining mazmuni va ahamiyati yoritilgan. Shuningdek Ogahiyning tarjima asarlariga ham to'xtalib o'tilgan.
- Bayoniyning ilmiy merosi: Muhammad Yusuf Bayoniy (1858-1923)ning hayoti va faoliyati, uning tarixiy asarlari, xususan "Shajarai Xorazmshohiy" va "Xorazm tarixi" asarlarining Xorazm tarixini o'rganishdagi ahamiyati ochib berilgan.