Neftni qayta ishlashda gidrogenlash jarayonlari, kimyosi va texnologiyasi.
Bu kitob neftni qayta ishlashning gidrogenlash jarayonlariga bag'ishlangan. Unda gidrogenlash jarayonlarining kimyosi, texnologiyasi va katalizator tanlash masalalari yoritilgan. Kitobda gidrotozalash, katalitik riforming, uglevodorodlarning o'zgarishi, sanoatdagi gidrogenlash jarayonlari, neft mahsulotlari va qoldiqlarini oltingugurtsizlantirish kabi mavzularga to'xtalib o'tilgan. Katalizatorlarning ahamiyati, turlari va regeneratsiya usullari ham ko'rib chiqilgan. Kitob neftni qayta ishlash sanoatida ishlaydigan mutaxassislar uchun qo'llanma bo'lishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Gidrogenlash jarayonlari: Gidrogenlashning termik va katalitik krekingdan farqi, destruktiv va destruktiv bo'lmagan gidrogenlash, gidrotozalash jarayonlari, ularning vazifalari va farqlari.
- Gidrogenlashning asosiy omillari va kimyosi: Gidrogenlashda uglevodorod molekulalarining parchalanishi, vodorodning to'yinmagan bog'larga birikishi, hosil bo'lgan moddalarning xarakteri, molekulaning kattaligi va gidrogenlash energiyasi, parafin uglevodorodlarning parchalanishi va izomerlanishi.
- Katalitik riforming: Benzinlar detonatsiya xususiyatini oshirish va arenlarni olish uchun qo'llaniladigan katalitik riforming, bifunktsional katalizatorlar, izomerizatsiya, degidrokreking, degidrotsiklizatsiya reaksiyalari, riforming jarayonining vazifalari, riforming jarayonining kimyosi asoslari, riforming jarayonida ishlatiladigan katalizatorlar va riforming jarayonining sanoatdagi qurilmalari.
- Gidrogenlash jarayonlarida uglevodorodlarning o'zgarishi: So'nggi vaqtlarda neftni qayta ishlash sanoatida gidrogenizatsion jarayonlar keng qo`llanmoqda. Ular yuqori oktanli benzinlarni olishda, dizel va qozon yoqilg'ilarini sifatini yaxshilashda, gidrokreking usuli bilan neftni yuqori fraksiyalaridan yoqilg'ilar hamda surkov moylarini olishda ishlatiladi. Neft kimyosi sanoatida gidrogenlash usuli bilan siklogeksan va uning hosilalarini, aminlarni, spirtlarni va boshqa qator monomerlarni olinadi.
- Neft distillyatlarini gidrotozalash: Gidrotozalashga benzin, dizel yoqilg'isi, vakuum gazoyl' fraktsiyalari beriladi. Bu jarayonda xom ashyo oltingugurtli, azotli kislorodli birikmalardan, smolasimon moddalardan tozalanadi. To`yinmagan birikmalar vodorod bilan to`yintiriladi.