Нутқнинг асосий хусусиятлари. Тўғрилиги ва софлиги

Ushbu kitob nutq madaniyati, nutqning asosiy xususiyatlari, uning to'g'riligi, aniqligi, mantiqiyligi, sofligi, ta'sirchanligi kabi jihatlariga bag'ishlangan. Shuningdek, nutqning adabiy me'yorlarga mos kelishi, tilning tozaligi, jargonlardan foydalanish, nutqning ifodaliligi, notiqlik mahorati va boshqa muhim mavzularga to'xtalib o'tilgan.

Asosiy mavzular

Nутқнинг тўғрилиги: Адабий тилнинг маълум пайтда қабул қилинган меъёрига қатъий ва аниқ мувофиқ келиши, унинг талаффуз, имловий луғат ва грамматик меъёрларини эгаллашни тушуниш лозим. Нутқнинг тўғри тузилган бўлиши томонларнинг, яъни сўзловчи ва тингловчининг, ёзувчи ва ўқувчининг бир-бирини тез ҳамда осон тушунишларини таъминлайди.
Нутқнинг софлиги: Адабий тил учун бегона унсурлари бўлмаган, ахлоқ нормалари тан олмайдиган сўзлардан холи бўлган нутқ соф нутқ деб юритилади. Тўғри, ижтимоий нормалар адабий тилда ахлоқдан ташқари тил унсурларини ишлатишга йўл бермайди. Нутқ шахсга хос ҳодиса бўлиб, унда ижтимоий ахлоқ нормаларини бузувчи тил бирликлари ҳам ишлатилади.
Нутқда ифодалиликка эришишнинг еттита йўли: Нутқ муаллифининг тафаккури эркин ва мустақил бўлиши; муаллиф нима ҳақида сўзлаётганини, кимларга сўзлаётганини билиши; нотиқ тилни яхши билиши; тил услубларини эгаллаши;нутқий малака устида машқ қилиши; сўзловчининг онгли ишончи ва руҳий тайёргарлиги; тилда ифодалиликни таъминловчи воситаларнинг бўлиши шарт.