Суғориладиган деҳқончиликнинг умумий масалалари
Ushbu kitob sugʻoriladigan dehqonchilikning umumiy masalalariga bagʻishlangan. Unda sugʻorish tizimlaridan foydalanish fanining mazmuni, sugʻoriladigan dehqonchilikning hozirgi ahvoli va rivojlantirish istiqbollari, jahon mamlakatlarida sugʻoriladigan dehqonchilik, sohada atoqli olimlarning xizmatlari, mintaqadagi suv xoʻjalik muammolari va suvdan foydalanishni tartibga soluvchi qonunlar haqida maʼlumotlar berilgan. Kitobda suv resurslaridan oqilona foydalanish, suv sifatini yaxshilash, tuproq va oʻsimliklarning suv rejimlarini boshqarish, sugʻorish usullari, sugʻorish meʼyorlari, sugʻoriladigan yerlarni rayonlashtirish, sugʻorishning istiqbolli usullari va texnikasi, suvdan foydalanish samaradorligini oshirish, sugʻorish tizimlarini tashkil etish va ulardan samarali foydalanish, tizimlarni takomillashtirish, mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish masalalari koʻrib chiqilgan. Shuningdek, kitobda respublikada aholi soni, sugʻoriladigan yerlar maydoni va sugʻorish maqsadlarida suv olish dinamikasi, Orol dengizining qurishi va suv resurslaridan notoʻgʻri foydalanish oqibatlari haqida ham maʼlumotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Sugʻorish tizimlaridan foydalanish fanining mazmuni va vazifalari: Bu mavzu sugʻorish tizimlaridan foydalanish fanining asosiy tushunchalari, maqsad va vazifalarini ochib beradi. Shuningdek, suv resurslaridan oqilona foydalanish, suv sifatini yaxshilash, tuproq va oʻsimliklarning suv rejimlarini boshqarish kabi masalalarni qamrab oladi.
- Sugʻoriladigan dehqonchilik va sugʻorish tizimlaridan foydalanishning hozirgi ahvoli va rivojlantirish istiqbollari: Ushbu mavzu sugʻoriladigan dehqonchilikning hozirgi holatini tahlil qiladi va kelajakda rivojlantirish yoʻnalishlarini belgilab beradi. Shuningdek, ilgʻor texnologiyalarni joriy etish, suv resurslaridan samarali foydalanish va ekologik muvozanatni saqlash masalalari koʻrib chiqiladi.
- Jahon mamlakatlarida sugʻoriladigan dehqonchilik: Bu mavzu turli mamlakatlarning sugʻoriladigan dehqonchilik sohasidagi tajribasini oʻrganadi va Oʻzbekiston uchun foydali boʻlgan jihatlarni aniqlaydi. Shuningdek, suv resurslaridan foydalanish, sugʻorish texnologiyalari va ekinlarni yetishtirish usullari boʻyicha xalqaro hamkorlik masalalari koʻrib chiqiladi.
- Sugʻoriladigan dehqonchilikni rivojlantirishda atoqli olimlarning xizmatlari: Ushbu mavzu sugʻoriladigan dehqonchilik sohasiga katta hissa qoʻshgan olimlarning hayoti va faoliyatini yoritadi. Ularning ilmiy ishlanmalari va kashfiyotlari Oʻzbekistonda sugʻoriladigan dehqonchilikni rivojlantirishga qanday taʼsir koʻrsatganligi tahlil qilinadi.
- Mintaqadagi suv xoʻjalik muammolari: Bu mavzu Oʻzbekiston va Markaziy Osiyo mintaqasida suv resurslaridan foydalanish bilan bogʻliq boʻlgan asosiy muammolarni koʻrib chiqadi. Orol dengizining qurishi, suv taqchilligi, suvning ifloslanishi va transchegaraviy suv resurslaridan foydalanish masalalari tahlil qilinadi.
- Suvdan foydalanishni tartibga soluvchi qonun va meʼyoriy hujjatlar: Ushbu mavzu Oʻzbekistonda suvdan foydalanishni tartibga soluvchi qonunchilik va meʼyoriy hujjatlarni koʻrib chiqadi. Suv kodeksi, suv resurslaridan foydalanish toʻgʻrisidagi qonunlar va boshqa meʼyoriy hujjatlar tahlil qilinadi.