Quduq mahsulotlarini yig`ish va uzatish
Ushbu o'quv qo'llanma neft va gaz sohasida tahsil olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, konni ishlash, jihozlash, quduq mahsulotlarini yig'ish, tayyorlash va uzatish tizimlarini loyihalashga oid ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Qo'llanmada neft konlarida qo'llaniladigan asbob-uskunalar, quvurlar, neft emulsiyalari, oqova suvlarni tayyorlash hamda neft va gaz sanoatining muammolari batafsil bayon etilgan.
Asosiy mavzular
- Konni ishlash va jihozlash loyihasi: Konni ishlash loyihasining asosiy vazifalari, ishlatish obyektlarini ajratish, ishlash tizimini belgilash, neft olish sur'atini aniqlash va konni jihozlash loyihasi uchun asosiy ma'lumotlarni taqdim etish.
- Neft va gaz konlarida quduq mahsulotini yig`ish tizimlari: Neft va gaz konlarida quduq mahsulotini yig'ish tizimlarining turlari, tazyiqli va tazyiqsiz tizimlar, Baronyan-Vezirov tizimi, Grozniy neft instituti tizimi va ularning afzalliklari.
- Neft quduqlari mahsuloti miqdori va sifatini o`lchash: Quduq mahsulotini o'lchash usullari, neftning suvlanganlik darajasini aniqlash, germetizatsiyalashgan yig'ish tizimida mahsulot miqdorini o'lchash va avtomatik qurilmalardan foydalanish.
- Konlarda qo`llaniladigan quvur uzatkichlar tasnifi: Quvur uzatkichlarining tasnifi, o'tkazuvchanlik qobiliyatining pasayish sabablari, neft uzatkichlarining ifloslanishi va ularning oldini olish usullari, gaz tarkibidagi namlik va gidratlar.
- Quvur uzatkichlarning ichki va tashqi korroziyasi: Korroziya turlari, neft-gaz-suv muhitida korroziyaning o'ziga xosligi, korroziyaga qarshi himoya usullari va korroziyaga qarshi himoyadagi muammolar.
- Neftni gazsizlantirish: Neftni gazsizlantirish usullari, gazsizlantirish bosqichlari sonini aniqlash, neftni turg'unlashtirish va gazni ajratib olish usullari.
- Neft emulsiyalari: Neft emulsiyalarining hosil bo'lishi, tasnifi, fizik-kimyoviy xossalari, mustahkamligi va eskirishi.
- Konda neftni tayyorlash: Neftni transport kilishga tayyorlash qurilmalarining vazifalari, neft emulsiyalarini parchalash uchun ishlatiladigan deemulgatorlar, ularning tasnifi va ko'rsatiladigan talablar, neft emulsiyalarini parchalashning asosiy usullari.
- Kondagi neft saqlagichlari: Neft saqlagichlarning vazifasi, po'lat saqlagichlarning jihozlari, saqlagichlardagi neftni «nafas oluvchi» to`sqishlar orqali yo`qolishini oldini olish, saqlagichlarni korroziyadan himoya qilish.
- Tovar neftining sifati va va miqdorini o`lchash usullari: Tovar neftining hisobi, hajm, massa va hajm massa usullari, tovar neftini hisobga olish jarayonini avtomatlashtirish.
- Neft konlarida oqova suvlarni tayyorlash: Neft konlarida oqova suvlarga ko`rsatiladigan talablar, qatlam suvlari va ularning tarkibi, tozalash usullari, kanalizatsiya tizimlari.
- Mahsuldor qatlamlarga suvni haydash uchun tayyorlash: Qatlamga suvni haydash, suvni qatlamga haydashga yaroqliligini aniqlash, oqova suvlarni tayyorlash qurilmalari, chuchuk suvlarni tayyorlash qurilmalari.
- Neft va gazni uzatish: Neft va gazni uzoqqa uzatish usullari, neft va gaz uzatuvchi quvurlarni hisoblash usullari, suyuqlik uzatuvchi magistral quvurlardagi nasos stansiyalari va tabiiy gaz uzatuvchi magistral quvurlardagi kompressor stansiyalari.