Tuproqshunoslik

Ushbu uslubiy qo'llanma "Tuproqshunoslik" fanini o'rganishda talabalarga yordam berishga mo'ljallangan bo'lib, tuproqning tarkibi, xossalari va tahlil usullari haqida ma'lumot beradi. Qo'llanma laboratoriya ishlarini bajarish uchun zarur bo'lgan uskunalar, tuproq namunalarini olish usullari, fizik-kimyoviy xossalarini aniqlash, tuproq xaritalarini tuzish kabi mavzularni qamrab oladi. Qo'llanma O'zbekiston qishloq xo'jaligi oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Laboratoriya uskunalar bilan tanishish: Laboratoriya mashg'ulotlarida ishlatiladigan asosiy uskunalar (tarozilar, qizdiruvchi asboblar, idishlar) va ularning vazifalari, ishlatish qoidalari bilan tanishtirish.
Tuproq namunasini olish usullari: Tuproqni dalada tekshirish uchun kerakli asboblar ro'yxati, tuproqni dalada tekshirish usullari (tekshirilmoqchi bo'lgan joy bilan tanishish, tekshirish yo'nalishi, joyni kategoriyaga ajratish, kesma tanlash, qazish texnikasi), kesma qazish texnikasi, dala kundaligini yuritish.
Tuproqning morfologik belgilari: Tuproq profilining tuzilishi, tuproqning rangi va tusi, namligi, strukturasi, qovushmasi, qo'shilmalar, yangi yaralma, hayvonot izlari, mexanik tarkibi, organik qoldiqlar va boshqa belgilarini o'rganish.
Tuproqni analizga tayyorlash: Daladan olib kelingan tuproqni laboratoriyada analizga tayyorlash bosqichlari (quritish, maydalash, elakdan o'tkazish) va o'rtacha namuna olish qoidalari.
Tuproqning gigroskopik namligini aniqlash: Tuproqdagi gigroskopik namlik miqdorini aniqlash usullari va ahamiyati.
Tuproqning hajm og'irligi, solishtirma og'irligi va g'ovakligini aniqlash: Tuproqning hajm og'irligi, solishtirma og'irligi va g'ovakligini aniqlash usullari va ularning agronomik ahamiyati.
Tuproq strukturasining suvga chidamliligini aniqlash: Tuproq strukturasining suvga chidamliligini aniqlash usullari va uning tuproq unumdorligiga ta'siri.
Tuproq tarkibidagi gumus miqdorini aniqlash: Tuproq tarkibidagi gumus miqdorini Tyurin usuli bo'yicha aniqlash.
Tuproqning mexanik tarkibini aniqlash: Tuproqning mexanik tarkibini pipetka usuli, elash usuli va loyli usullari orqali aniqlash.
Tuproqdagi tuzlarni aniqlashda suvli so'rim analizi: Tuproqdagi suvda eruvchan tuzlarni (xloridlar, sulfatlar, karbonatlar) suvli so'rim analizi orqali aniqlash.
Tuproq muhiti - pH ni aniqlash: Tuproq muhitini (kislotali, ishqoriy yoki neytral) lakmus qog'ozi va universal indikator yordamida aniqlash.
Tuproqdagi karbonatlarni aniqlash: Tuproqdagi karbonatlarni asidiometrik usulda aniqlash.
Tuproq xaritalarini o'rganish: Tuproq xaritalari va bonitirovka xaritalarini o'qishni o'rganish, xaritalardan foydalanish va chizish.