Биологический химия

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Toshkent Farmatsevtika Instituti talabalari uchun mo'ljallangan "Biologik kimyo" fanidan laboratoriya mashg'ulotlarini o'tkazishda qo'llanma sifatida foydalanishga mo'ljallangan. Qo'llanma 3-kurs farmatsevtika fakulteti talabalari uchun ishlab chiqilgan. Unda talabalarning biologik kimyo sohasidagi bilimlarini oshirishga qaratilgan amaliy mashg'ulotlar, tajribalar va ularning tahlili keltirilgan. Kitobda moddalar almashinuvi, fermentlar, uglevodlar, lipidlar, aminokislotalar, gormonlar va vitaminlar kabi asosiy biologik kimyo mavzulari bo'yicha laboratoriya ishlarini bajarish bo'yicha ko'rsatmalar berilgan.

Asosiy mavzular

  • Moddalar va energiya almashinuvi. Piruvatning atsetil-KoAgacha oksidlanishi. Krebs sikli: Ushbu mavzu katabolizm va anabolizm, yuqori molekulyar moddalarning parchalanishi, oziq moddalardan energiya ajralishi va atsetil-KoA hosil bo'lishi kabi jarayonlarni o'rganishga qaratilgan. Talabalar suksinat degidrogenaza preparatini tayyorlash, fermentativ reaksiyalarni o'tkazish va oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarini o'rganish bo'yicha amaliy ko'nikmalarga ega bo'lishlari kerak.
  • To'qimalarning nafas olishi va oksidlovchi fosforlanish: Bu mavzu mitoxondriyalarning tuzilishi va funktsiyalari, to'qimalarning nafas olishi, oksidlovchi fosforlanish, nafas olish zanjirining tuzilishi va funktsiyalarini o'z ichiga oladi. Talabalar sitoxromoksidaza preparatini tayyorlash, faol va denaturatsiyalangan fermentlar bilan fermentativ reaksiyalarni o'tkazish, shuningdek, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarini o'rganishlari kerak.
  • Uglevodlardan energiya hosil bo'lishining anaerob bosqichi. To'qimalarda uglevodlar biosintezi. Glyukoneogenez: Ushbu mavzu anaerob glikoliz, glikolizning qaytarilmas reaksiyalari, uglevod bo'lmagan manbalardan uglevodlar biosintezi, uglevodlarni hazm qilish va mushak to'qimasida sut kislotasi hosil bo'lishi kabi jarayonlarni o'rganishga qaratilgan. Talabalar so'lak yig'ish, oshqozon shirasi va pankreatin preparatlarini tayyorlash, glikozani aniqlash usullarini o'rganish va anaerob sharoitlarni yaratish bo'yicha amaliy ko'nikmalarga ega bo'lishlari kerak.
  • Lipidlarning hazm bo'lishi va so'rilishi. To'qimalarda lipidlarning parchalanishi: Lipidlarning hazm bo'lishi va so'rilishi, ichak epiteliysida lipidlarning resintezi, triglitseridlarning to'qimalarda parchalanishi, yog'larning emulgirlanishi, o't kislotalariga sifatli reaksiyalar o'rganiladi. Talabalar turli eritmalarda yog'larni emulgirlash, o'tning suvning sirt tarangligiga ta'sirini o'rganish va o't kislotalariga Pettenkofer reaksiyasini o'tkazish bo'yicha amaliy ko'nikmalarga ega bo'lishlari kerak.
  • Gemoproteidlarning metabolizmi. Purin va pirimidin nukleotidlari almashinuvi: Gemoproteidlar va nukleoproteidlarning sintezi va parchalanishi, siydik kislotasi va bilirubinni miqdoriy aniqlash, ALT va ASTni biotest usuli bilan aniqlash o'rganiladi. Talabalar qon zardobini tayyorlash, kalibrlash grafigini qurish va eritmalarning optik zichligini aniqlash bo'yicha amaliy ko'nikmalarga ega bo'lishlari kerak.
  • Gormonlar va gormonga o'xshash moddalar haqida tushuncha. Gormonlar ta'sirining mexanizmlari: Gormonlar haqida tushuncha va ularning ta'sir mexanizmi, gormonal regulyatsiya mexanizmlari o'rganiladi. Insulin, adrenalin va tiroksinga sifatli reaksiyalarni o'tkazish ko'rsatiladi.
  • Vitaminlarning metabolizmi va biologik funktsiyalari: Suvda eruvchi vitaminlarning tuzilishi, metabolizmi va biologik funktsiyalari o'rganiladi. Vitaminlarni aniqlash uchun rangli reaksiyalarni o'tkazish bo'yicha amaliy ko'nikmalar berilgan.