Suyuqliklаrning zichliklаrini o’lchаsh usullаri va аsbоblаri
Ushbu kitob texnologik jarayonlarda suyuqliklar zichligini o'lchash usullari va asboblariga bag'ishlangan. Unda zichlik o'lchashning turli xil usullari, jumladan, qalqovuchli, og'irlik (piknometrik) va gidrostatik usullar ko'rib chiqilgan. Har bir usulning ishlash prinsipi, afzalliklari va kamchiliklari, shuningdek, qo'llaniladigan asboblarning tuzilishi va ishlash tartibi batafsil yoritilgan. Kitob talabalarga, muhandislarga va texnologlarga mo'ljallangan bo'lib, laboratoriya va sanoat sharoitida suyuqliklar zichligini aniqlash uchun amaliy qo'llanma vazifasini o'taydi.
Asosiy mavzular
- Qalqovuchli zichlik o'lchagichlari: Qalqovuchli zichlik o'lchagichlarining ishlash prinsipi Arximed qonuniga asoslangan. Ular suzib turuvchi va to'la cho'kib turuvchi turlarga bo'linadi. Areometrlar qalqovuchli zichlik o'lchagichlarning bir turi bo'lib, laboratoriya sharoitida eritmalar zichligini tezkor o'lchash uchun ishlatiladi.
- Og'irlik (piknometrik) zichlik o'lchagichlari: Og'irlik usuli aniqligi yuqori bo'lgan usullardan biri hisoblanadi. Bu usul o'zgarmas hajmdagi moddaning og'irligini o'lchab, zichlikni aniqlashga asoslangan. Laboratoriya piknometri bu usulning eng sodda ko'rinishidir.
- Gidrostatik zichlik o'lchagichlari: Gidrostatik zichlik o'lchagichlarning ishlash prinsipi eritma zichligining o'zgarishini suyuqlik ustuni bosimi o'zgarishi orqali aniqlashga asoslangan. Ular p'ezometrik trubkalar yordamida bosimni o'lchash orqali ishlaydi.
- Radioizotop zichlik o'lchagichlari: Bu o'lchagichlar o'lchanayotgan muhitdan o'tayotgan gamma-nurlarning intensivligini o'lchashga asoslangan. Intensivlikning o'zgarishi zichlikka bog'liq bo'ladi.