Клиник фармакология фанининг мақсади ва вазифалари. Фармакокинетика, асосий параметрлари ва клиник ахамияти.

Ushbu referat klinik farmakologiya fanining mohiyati, vazifalari va ahamiyatiga bag'ishlangan. Unda dori vositalarining organizmga ta'siri, farmakokinetik parametrlar va ularning klinik ahamiyati batafsil yoritilgan. Referatda dori vositalarining so'rilishi, taqsimlanishi, metabolizmi va chiqarilishi kabi asosiy jarayonlar tahlil qilinadi. Shuningdek, klinik farmakologiyaning farmakoterapiyadagi roli va dori vositalarini tanlashda e'tiborga olinishi kerak bo'lgan farmakokinetik xususiyatlar muhokama qilinadi.

Asosiy mavzular

Klinik farmakologiyaning maqsadi va vazifalari: Klinik farmakologiyaning asosiy maqsadi farmakoterapiyaning samaradorligi va xavfsizligini oshirishdan iborat. Uning vazifalari dori vositalarining samarali va xavfsiz qo'llanilish usullarini ishlab chiqish, klinik sharoitlarda ilmiy tekshirishlar o'tkazish, to'plangan bilimlarni talabalarga va vrachlarga yetkazish, laboratoriya va informatsion xizmatlarni tashkil qilishni o'z ichiga oladi.
Farmakokinetika: Farmakokinetika dori vositalarining organizmdagi harakatini o'rganadi, ya'ni so'rilishi, taqsimlanishi, metabolizmi va chiqarilishini. Asosiy farmakokinetik parametrlar: so'rilish yo'llari, absorbsiya, biologik qulaylik, taqsimlanish, oqsillar bilan bog'lanish, eliminatsiya (biotransformatsiya va chiqarilish).
Dori vositalarining so'rilishi (Absorbsiya): Dori vositalarining so'rilishi ularning qon aylanish tizimiga kirish jarayonidir. So'rilishga ta'sir etuvchi omillar: kiritish yo'li, dori shakli, preparatning fizik-kimyoviy xususiyatlari. So'rilishni baholash uchun ko'rsatkichlar: so'rilish to'liqligi, maksimal konsentratsiyaga erishish vaqti, so'rilish tezligi.
Dori vositalarining taqsimlanishi: Dori vositalarining taqsimlanishi ularning organizmning turli to'qima va a'zolariga kirib borishi. Taqsimlanishga ta'sir etuvchi omillar: mahalliy qon aylanish tezligi, dori vositasining oqsillar bilan bog'lanishi, lipidlarda eruvchanligi. Taqsimlanish ko'rsatkichlari: boshlang'ich konsentratsiya, maksimal konsentratsiya, muvozanat konsentratsiyasi, taqsimlanish hajmi.
Eliminatsiya: Eliminatsiya dori vositalarining organizmdan yo'qolish jarayonidir. U biotransformatsiya (metabolizm) va chiqarilish (buyraklar, o't yo'llari, o'pka orqali) orqali amalga oshiriladi. Eliminatsiyani baholash uchun ko'rsatkichlar: eliminatsiya tezligi konstantasi, yarim chiqarilish davri, umumiy klirens, buyrak klirensi.
Farmakokinetikaning klinik ahamiyati: Farmakokinetik parametrlar dori vositalarining samaradorligi va xavfsizligini baholashda muhim rol o'ynaydi. Dori vositalarini tanlashda ularning farmakokinetik xususiyatlarini inobatga olish farmakoterapiyaning muvaffaqiyatini ta'minlaydi.