Tafakkur psixologiyasi

Ushbu kitob tafakkur psixologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, unda tafakkurning ta'rifi, asosiy nazariyalari, rivojlanishi, buzilishlari va uni o'rganish usullari haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda tafakkur va boshqa psixik jarayonlar (sezgi, idrok, xotira, nutq) o'rtasidagi aloqalar ham ko'rib chiqiladi. Shuningdek, kitob shifokorlar uchun tafakkur strategiyalari va muammolarni hal etish usullarini o'rgatishga qaratilgan.

Asosiy mavzular

• Tafakkurning umumiy ta'rifi: Tafakkur sezgi organlari orqali olingan ma'lumotlarni qayta ishlab, narsalar va hodisalar o'rtasidagi bog'lanishlarni aniqlashga qaratilgan. U idrok etish va tasavvurdan kengroq bo'lib, sabab-oqibat aloqalarini fosh etadi va kelajakni bashorat qilish imkonini beradi.
• Tafakkurning rivojlanishi: Tafakkur rivojlanishi haqida turli nazariyalar mavjud, jumladan, bixeviorizm (hulq-atvor nazariyasi) va kognitiv psixologiya. Bixeviorizm fikrni nutq va harakat bilan bog'laydi, kognitiv psixologiya esa hissiy va harakat tusidagi bilish jarayonlariga asoslanadi. Nutq tafakkurning tayanchidir.
• Tushunchalar: Tafakkur tushunchalar orqali amalga oshiriladi. Tushuncha - buyum yoki hodisaning umumiy va muhim belgilari majmuidir. Tushunchalarni to'g'ri ta'riflash, ajratish va ular orasidagi bog'liqlikni tushunish muhim.
• Mulohazalar va xulosalar: Mulohazalar - tushunchalar orasidagi aloqalarni ifodalovchi mantiqiy shakllardir. Xulosa - ikki yoki bir nechta mulohazalardan yangi fikr yasash. Induksiya va deduksiya xulosa chiqarishning asosiy turlaridir.
• Tafakkur strategiyalari: Shifokorlik faoliyatida tasodifiy saralash, oqilona saralash va muntazam saralash kabi turli tafakkur strategiyalari qo'llaniladi. Strategiyani tanlash vaziyatga, axborotning mavjudligiga va shifokorning tajribasiga bog'liq.
• Muammolarni hal etish: Muammolarni hal etish jarayoni bir necha bosqichlardan iborat: muammoli vaziyatni anglash, muammoni hal etish, gipoteza tuzish, tanqidiy tahlil va yakuniy xulosa chiqarish.
• Tafakkurning buzilishlari: Tafakkur buzilishlari tezlik (tezlashish, sekinlashish), assotsiativ jarayon (yemirlish, bog'lanmaslik, inkoherentlik) va maqsadga yo'nalganlik (rezonyorlik, batafsillik, perseveratsiya, paralogik va autistik fikrlash) kabi jihatlardan kelib chiqishi mumkin.