Sabzavotchilik
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Toshkent Davlat Agrar Universiteti talabalari uchun mo'ljallangan sabzavotchilik amaliy mashg'ulotlari uchun qo'llanma hisoblanadi. Unda sabzavot ekinlarining biologik xususiyatlari, morfologik tuzilishi, agrotexnikasi, himoyalangan joylarda yetishtirish usullari va navlari haqida ma'lumotlar berilgan. Shuningdek, kitobda sabzavot ekinlarini o'stirish, urug'laridan aniqlash, oziqlanish maydonini hisoblash, ko'chat yetishtirish, morfologik tuzilishini o'rganish bo'yicha amaliy mashg'ulotlar uchun metodik ko'rsatmalar mavjud.
Asosiy mavzular
- Sabzavot oʻsimliklarining morfologik-biologik tavsifi: Sabzavot oʻsimliklarining botanik oilalari, hayot davomiyligi va ularning oziq-ovqat sifatida ishlatiladigan qismlari haqida ma'lumot berilgan. Talabalar tirik oʻsimliklar yoki gerbariylar yordamida turli botanik oilalarga mansub oʻsimliklarni oʻrganishadi.
- Sabzavot ekinlarini urugʻlariga koʻra aniqlash: Urug'larning morfologik belgilari, yirikligi, shakli, yuzasi, rangi va hidi haqida ma'lumot beriladi. Talabalar turli sabzavot ekinlarining urugʻlarini tashqi koʻrinishiga qarab farqlashni oʻrganishadi.
- Himoyalangan joy inshootlarining turlari: Iitilgan yerlar, parniklar va issiqxonalar kabi himoyalangan joy inshootlarining tuzilishi, isitish usullari, konstruktiv xususiyatlari va ulardan foydalanish tartibi batafsil tushuntiriladi. Ushbu inshootlarning turlari va ularning farqlari ko'rsatilgan.
- Sabzavot ekinlarini dalada ekish sxemalari: Sabzavot ekinlarini qatorlab, kvadratlab, lenta usulida ekish sxemalari, oʻsimliklarning oziqlanish maydoni, qalinligi va hosildorligini aniqlash usullari keltirilgan. Formula va hisoblash misollari berilgan.
- Himoyalangan joylarda ko'chat yetishtirish: Koʻchat yetishtirish uchun zarur boʻlgan parnik va issiqxona maydoniga talabni hisoblash, biologik yoqilgʻi va tuproq aralashmasini aniqlash tartibi batafsil yoritilgan.
- Tomatdosh sabzavotlarning morfologik tuzilishi va navlari tavsifi: Pomidor, qalampir va baqlajon kabi tomatdosh sabzavotlarning morfologik tuzilishi, barglari, gullari, mevalari va urug'lari, shuningdek, ularning nav belgilari batafsil tavsif etiladi.
- Bodring va sabzavot qovoqchalarini morfologik tuzilishi va navlari tavsifi: Bodring va sabzavot qovoqchalarini morfologik tuzilishi, barglari, gullari, mevalari va urug'lari, shuningdek, ularning nav belgilari batafsil tavsif etiladi.
- Karamli sabzavotlar morfologik tuzilishi va navlari tasnifi: Karamli sabzavotlar oilasiga mansub o'simliklar (karam) va ularning botanik tuzilishi, barglari, gullari, mevalari va urug'lari, shuningdek, ularning nav belgilari batafsil tavsif etiladi.
- Ildizmevali sabzavotlarni morfologik tuzilishi va navlari tavsifi: Sabzi, lavlagi, turp va sholg'om kabi ildizmevali sabzavotlarning morfologik tuzilishi, barglari, gullari, mevalari va urug'lari, shuningdek, ularning nav belgilari batafsil tavsif etiladi.
- Piyozli sabzavotlarning morfologik tuzilishi va navlari tasnifi: Oddiy piyoz navlarining morfologik belgilari, barglari va piyozboshining tuzilishi batafsil tahlil qilinadi.