Syujet. Konflikt kompozitsiya

Ushbu kitob badiiy asar syujeti, konflikt va kompozitsiyasi masalalarini yoritadi. Unda adabiyotshunoslik nazariyasining oʻziga xos xususiyatlarini tadqiq etish, syujet turlari, komponentlari, konfliktning ahamiyati va badiiy asar kompozitsiyasining oʻrni kabi mavzular oʻrganiladi. Shuningdek, oʻzbek adabiyotidan "Oʻtgan kunlar", "Mehrobdan chayon", "Kecha va kunduz" kabi asarlar tahlil qilinadi.

Asosiy mavzular

  • Syujet haqida tushuncha: Syujetning badiiy asardagi oʻrni, elementlari va turlari haqida maʼlumot beriladi. Syujet epik va dramatik asarlarga xosligi, lirik asarlarda oʻziga xos namoyon boʻlishi tahlil qilinadi.
  • Syujetning funksiyalari: Syujetning asar problemasini tadqiq etishga imkon beradigan hayot materialini uyushtirishi, mavzuni shakllantirishi va badiiy konsepsiyani ifodalashga xizmat qilishi kabi funksiyalari koʻrib chiqiladi.
  • Syujet turlari: Tashqi va ichki harakat dinamikasiga asoslangan syujetlar, xronikali va konsentrik syujet turlari ajratib koʻrsatiladi. Ularning oʻziga xos xususiyatlari va adabiyotdagi namunalari tahlil qilinadi.
  • Syujet elementlari: Syujetning ekspozitsiya, tugun, voqea rivoji, kulminatsiya va yechim kabi asosiy elementlari, ularning asardagi oʻrni va vazifalari batafsil yoritiladi.
  • Badiiy vaqt: Syujet va kompozitsiya vaqti, retrospektiv va parallel vaqt kabi tushunchalar, ularning asar syujetini tashkil etishdagi ahamiyati tahlil qilinadi.
  • Konflikt: Konfliktning syujet bilan aloqasi, turlari (xarakterlararo, qahramon va muhit oʻrtasidagi, ichki psixologik konflikt) va asardagi ahamiyati koʻrsatib oʻtiladi.
  • Badiiy asar kompozitsiyasi: Kompozitsiyaning badiiy mazmunni shakllantirishdagi roli, kompozitsion unsurlar (rivoya, tafsilotlar, peyzaj, portret, interyer) va ularning oʻzaro uygʻunligi masalalari koʻrib chiqiladi.