Налоги и налогообложение
Ushbu metodik qo'llanma O'zbekiston Respublikasidagi soliq tizimi, soliqlar va soliqqa tortish masalalariga bag'ishlangan. Unda soliq siyosati, soliq tizimining elementlari, turli soliq turlari (foyda solig'i, qo'shilgan qiymat solig'i, aksiz solig'i, yer solig'i, mol-mulk solig'i va boshqalar), ularning mohiyati, hisoblash tartibi va to'lash muddatlari batafsil yoritilgan. Shuningdek, xorijiy davlatlarning soliq tizimlari va xalqaro soliq munosabatlari ham ko'rib chiqilgan. Qo'llanma talabalar uchun amaliy mashg'ulotlarga tayyorgarlik ko'rishda yordam beradi va soliq sohasidagi bilimlarini mustahkamlashga xizmat qiladi.
Asosiy mavzular
- Makro va mikroiqtisodiy jihatlar soliqqa tortish: Soliqlarning iqtisodiyotdagi roli, byudjet tizimi, soliq tushunchasi, soliq funktsiyalari, soliqqa tortish prinsiplari, soliq yukining taqsimlanishi va soliq siyosatining makroiqtisodiy ta'siri.
- Soliq tizimi: umumiy tushunchalar va atamalar: Soliq tizimining elementlari, soliq sub'ektlari va ob'ektlari, soliq bazasi, soliq stavkalari, soliq hisoblash va to'lash tartibi, soliq imtiyozlari, soliq turlari klassifikatsiyasi (to'g'ri va bilvosita soliqlar).
- Xorijiy mamlakatlar soliq tizimi: Rivojlangan davlatlarning soliq tizimi modellari, daromad solig'i, ish haqi solig'i, kompaniyalar solig'i, qo'shilgan qiymat solig'i, xalqaro soliq kelishuvlari va ikki tomonlama soliqqa tortish.
- Umumdavlat soliqlari: O'zbekistonda amalda bo'lgan umumdavlat soliqlarining mohiyati va elementlari: foyda solig'i, daromad solig'i, qo'shilgan qiymat solig'i, aksiz solig'i, yer qa'ridan foydalanish solig'i, ekologiya solig'i, suv resurslaridan foydalanish solig'i.
- Mahalliy soliqlar: Mahalliy soliqlar va yig'imlar, ularning mohiyati, stavkalari, to'lash muddatlari va imtiyozlari: mol-mulk solig'i, yer solig'i, infratuzilmani rivojlantirish solig'i va boshqalar.
- Xorijiy investitsiyali korxonalarni soliqqa tortish: Xorijiy investitsiyalar tushunchasi, ularning iqtisodiyotdagi roli, xorijiy investitsiyali korxonalarga soliq imtiyozlari va kafolatlar, xalqaro shartnomalar ustunligi.
- Yuridik shaxslarning daromad (foyda) solig'i: Yuridik shaxslarning daromad (foyda) solig'i sub'ektlari va ob'ektlari, soliq stavkalari, hisoblash tartibi va to'lash muddatlari.
- Jismoniy shaxslarning daromad solig'i: Jismoniy shaxslarning daromad solig'i sub'ektlari va ob'ektlari, soliq rezidentsligi, soliq stavkalari, hisoblash tartibi va to'lash muddatlari.
- Bilvosita soliqlar: Bilvosita soliqlar turlari (QQS, aksiz), ularning mohiyati, stavkalari, hisoblash tartibi va to'lash muddatlari.
- Soliq qonunchiligini buzganlik uchun yuridik javobgarlik: Soliq qonunchiligini buzganlik uchun javobgarlik turlari, soliq sanktsiyalari, soliq huquqbuzarliklari va ularning oqibatlari.
- O'zbekiston Respublikasi Davlat soliq xizmati organlarining huquqiy asoslari: Soliq organlarining tizimi va vakolatlari, soliq organlarining boshqaruv va huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan hamkorligi.