Изучение возможности получения печатной бумаги на основе местного сырья

Maqolada turli xil yarim tayyor mahsulotlarga asoslangan kompozitsiyalarning yozuv va bosma qog'ozlarning xossalariga ta'siri o'rganilgan. Qizilmiya ildizlarini qayta ishlash chiqindilarini paxta tsellyulozasi va ikkilamchi xomashyo MC-1 markasi bilan birgalikda ishlatish orqali maqbul bosma xususiyatlarga ega bo'lgan qog'oz olish imkoniyati aniqlandi. Qog'oz massasiga 25% miqdorda qizilmiya tsellyulozasini qo'shish qog'ozning shimish qobiliyatini uning bo'yoq olishiga salbiy ta'sir etmagan holda pasaytiradi. Mahalliy xom ashyolardan bosma qog'oz olish imkoniyati o'rganildi. Ushbu ishda qog'oz sifatini baholash va uni yaxshilashga qaratilgan tadqiqotlar natijalari keltirilgan.

Asosiy mavzular

Qog'oz sanoatining ahamiyati: Qog'oz sanoati ilmiy-texnik taraqqiyot, internet va kompyuter texnologiyalari rivojiga qaramay, dunyodagi eng muhim sohalardan biri bo'lib qolmoqda. U ko'plab ishlab chiqarish omillarini, jumladan, xomashyo, suv va transportni talab qiladi.
Qog'ozning poligrafiyadagi roli: Qog'oz poligrafiya uchun asosiy material bo'lib, bosma mahsulot tannarxining 70% gacha tashkil qiladi. Gazeta, jurnal va kitob ishlab chiqarish, shuningdek, reklama va ishlab chiqarish-texnik mahsulotlari qog'ozga asoslangan.
Mahalliy xomashyodan qog'oz ishlab chiqarish: Toshkent to'qimachilik va yengil sanoat institutining tadqiqotchilari mahalliy xomashyodan qog'oz ishlab chiqish ustida ishlamoqda. Ushbu ishning maqsadi kimyoviy laboratoriya sharoitida ikkilamchi xomashyoni qayta ishlash orqali bosma qog'ozni olish va olingan qog'oz sifatini baholashdir.
O'zbekistonda tsellyuloza-qog'oz sanoati uchun xomashyo: O'zbekistonda tsellyuloza-qog'oz sanoati uchun asosiy xomashyo turlari bir yillik o'simliklar, yog'ochsiz tsellyuloza va qayta ishlangan xomashyodir. Yog'ochni qisman almashtirish uchun paxta lintidan olingan tsellyulozadan foydalangan holda bosma qog'oz ishlab chiqarish sinovdan o'tkazilmoqda, shuningdek, qizilmiya ildizi chiqindilaridan va makulaturadan olingan tsellyuloza ham qo'shilmoqda.
Qizilmiya ildizi chiqindilaridan tsellyuloza olish: Dastlab, qizilmiya ildizini qayta ishlash chiqindilaridan natriy usuli yordamida 140°C haroratda tsellyuloza olish bo'yicha tadqiqotlar o'tkazildi, so'ngra ikki bosqichda 40°C da natriy gipoxlorit bilan oqartirildi. Tadqiqot natijalari 1-jadvalda keltirilgan.