Otli so’z birikmalari va ularning derivatsion xususuyatlari

Maqolada o‘zbek va ingliz tillarida otli so‘z birikmalarining derivatsion xususiyatlari, ularning tuzilishi, gapdagi o‘rni, qaratqich kelishigining affikslari va egalik affikslari orqali nutqqa ko‘chirilishi, shuningdek, birikmalarda operatorlarning qo‘llanilishi masalalari ko‘rib chiqilgan.

Asosiy mavzular

So'z birikmalarining tuzilishi va xususiyatlari: So'z birikmalari ikki yoki undan ortiq mustaqil so'zlarning tobelik asosida bog'lanishidan tashkil topadi. Gapdan farqli ravishda, so'z birikmasi tugallangan fikrni ifodalamaydi. Birikmada tobe va hokim so'zlar ajratiladi. Sintaktik valentlik nazariyasi bo'yicha ikkinchi so'z hokim mavqega ega.
Qaratqich va egalik affikslarining roli: Qaratqich kelishigining '-ning' affiksi va egalik affiksi so'zlarni nutqqa ko'chirishda muhim rol o'ynaydi. Ingliz tilida qaratqich kelishigi 'of' predlogi yoki apostrof 's' orqali ifodalanadi. Egalikni ifodalashda shaxsiy olmoshlardan foydalaniladi.
Operatorlar va derivatsiya: Qaratqich kelishigining affiksi derivatsion nuqtai nazardan operator vazifasini bajaradi. Operatorlar leksik, sintaktik va semantik derivatsiyalarda hokim so'z bo'lib qo'llaniladi. Murakkab operatorlar dubloperatorlardan iborat bo'lishi mumkin.
Nol operatorli birikmalar: Ba'zi birikmalarda, masalan sifat+ot birikmalarida sintaktik derivatsiya nol operatorga asoslanadi. Bunda birikma komponentlari ma'nolariga ko'ra bog'lanadi va morfologik vositalar qo'llanilmaydi.
Ingliz tilidagi so'z birikmalari: Ingliz tilida ham ot oldidan bir nechta sifatlar kelishi mumkin va ularning joylashish tartibi mavjud. Ot birlikda bo'lsa 'a' artikli ishlatiladi, ko'plikda bo'lsa artikl ishlatilmaydi.