Неврологические осложнения у детей с гельминтной инвазией и пути их коррекции
Ushbu kitob Oʻzbekistonda gelmintoz va protozoy infeksiyalari bilan kasallangan bolalardagi nevrologik buzilishlarni oʻrganishga bagʻishlangan. Unda kasalliklarning klinik koʻrinishlari, diagnostika usullari, patogenetik mexanizmlari va davolash usullari batafsil yoritilgan. Kitobda, shuningdek, infeksiya va nevrologik buzilishlar oʻrtasidagi bogʻliqlik, immun tizimining roli va organizmning intoksikatsiya darajasi kabi masalalar ham koʻrib chiqilgan. Tadqiqot natijalari asosida mualliflar bolalarda nevrologik asoratlarni tashxislash va davolash algoritmini ishlab chiqishni taklif qiladilar.
Asosiy mavzular
- Gelmintoz va protozoy infeksiyalarning tarqalishi va ahamiyati: Oʻzbekistonda gelmintoz va protozoy infeksiyalari keng tarqalganligi, ayniqsa bolalar orasida. Ushbu kasalliklar bolalarning jismoniy va aqliy rivojlanishiga salbiy ta'sir koʻrsatadi va organizmning immunitetini susaytiradi.
- Gelmintoz va protozoy infeksiyalarning patogenetik mexanizmlari: Infeksiyalar nerv sistemasi va ichki organlarga mexanik, toksik-allergik va neyrogumoral ta'sir koʻrsatadi. Zararlanish darajasi immunitet javobi va organizmning adaptatsiya mexanizmlariga bogʻliq.
- Bolalarda nevrologik asoratlarning klinik koʻrinishlari: Nevrologik asoratlar turli xil boʻlishi mumkin: vegetativ distoniya, tiklar, sudorgilar va boshqalar. Klinik koʻrinish infeksiya turiga va organizmning individual xususiyatlariga bogʻliq.
- Diagnostika usullari: Tashxis qoʻyish uchun klinik ma'lumotlar, laboratoriya testlari (qon va najas tahlillari, immunologik testlar) va neyrofiziologik tekshiruvlar (EEG, KT, MRT) ishlatiladi.
- Davolash usullari: Davolash kompleks yondashuvni oʻz ichiga oladi: parazitlarga qarshi preparatlar, intoksikatsiyani kamaytirish, ichak mikroflorasini tiklash, vitaminlar va mikroelementlar, neyroprotektiv terapiya.
- Immun tizimining holati: Infeksiyalangan bolalarda immun tizimi susayganligi aniqlangan: T-helperlar va B-limfotsitlar faolligi pasaygan, antitel ishlab chiqarilishi buzilgan. Bu esa organizmning infeksiyalarga qarshiligini kamaytiradi.
- Parazitar intoksikatsiya: Parazitlarning hayotiy faoliyati natijasida organizmda toksik moddalar toʻplanadi, bu esa nerv sistemasiga salbiy ta'sir koʻrsatadi. Qonda oʻrtacha molekulyar peptidlar (OMP) va toʻqimalarga antitel miqdori ortadi.