Milliy qadriyatlar va transformatsion jarayonlar
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasida ma'naviy va madaniy qadriyatlarni o'rganish, asrash va rivojlantirishga bag'ishlangan bo'lib, transformatsiya jarayonlari, milliy g'oya va madaniyatning o'ziga xos jihatlarini o'rganadi. Unda mustaqillik yillarida milliy qadriyatlarning qayta tiklanishi, shuningdek, ekologik madaniyat va o'zbek tilining jamiyatdagi roli masalalari ko'rib chiqiladi. Kitob davlat siyosatining qadriyatlarga bo'lgan munosabatini yoritadi va madaniy merosni asrashning ahamiyatini ta'kidlaydi.
Asosiy mavzular
- Milliy qadriyatlar va transformatsion jarayonlar: Bu mavzu milliy qadriyatlarning jamiyatdagi o'rni, transformatsiya tushunchasining mohiyati va O'zbekistonda milliy qadriyatlarni qayta tiklanish jarayonlarini o'z ichiga oladi. Shuningdek, O'zbekistonning jahon sivilizatsiyasiga qo'shgan hissasi va milliy o'zlikni anglash masalalari ko'rib chiqiladi.
- Milliy madaniyatning nazariy asoslari: Mazkur mavzu milliy madaniyatning mohiyatini, uning qadriyat sifatidagi rolini va o'zbek milliy madaniyatining nazariy asoslarini o'rganadi. Madaniyatning o'zagi va ustki qatlamlari, madaniyat va inson o'rtasidagi aloqa kabi tushunchalar tahlil qilinadi.
- Milliy til – milliy qadriyat sifatida: Bu mavzu o'zbek tilining milliy qadriyat sifatidagi ahamiyatini, sobiq Ittifoq davrida tilga bo'lgan munosabatni va mustaqillik yillarida o'zbek tiliga davlat tili maqomining berilishini o'rganadi. Shuningdek, o'zbek tilidagi ayrim kamchiliklar va ularni bartaraf etish masalalari ham ko'rib chiqiladi.
- "Transformatsiya" tushunchasining ijtimoiy-falsafiy va madaniy talqini: Transformatsiya atamasining ilmiy-nazariy talqini, uning ijtimoiy-falsafiy va madaniy mohiyati ochib beriladi. O'zbek xalqining madaniyatida transformatsion jarayonlarning namoyon bo'lishi va ularning oqibatlari tahlil qilinadi.
- Urbanizatsiya sharoitida milliy qadriyatlarning transformatsiyasi: Urbanizatsiya jarayonlarining milliy qadriyatlarga ta'siri, shahar aholisining qadriyatlarga munosabati va bu boradagi muammolar ko'rib chiqiladi. Mustaqillik davrida shahar aholisining milliy qadriyatlarga e'tibori o'rganiladi.
- Tarixiy xotira – xalq ma'naviyatining asosi: Tarixiy xotiraning ma'naviyatdagi o'rni, mustaqillik davrida tarixiy xotirani tiklash va tarixiy siymolarning ma'naviyatimizga qo'shgan hissasi tahlil qilinadi. Tarixiy xotirasiz kelajak yo'q degan g'oya asoslab beriladi.
- Oʻzbekistonda diniy qadriyatlarni qayta tiklanishi: Diniy qadriyatlar tushunchasi, mustaqillik yillarida diniy qadriyatlarga e'tibor va ularning tiklanishi masalalari ko'riladi. Diniy bag'rikenglikning tarixiy va zamonaviy asoslari yoritiladi.
- Mahalla instituti va oilada milliy qadriyatlarning tiklanishi: Mahalla institutining jamiyatdagi o'rni, oilaviy qadriyatlar va ularning yoshlar tarbiyasidagi roli masalalari o'rganiladi. Mahalla o'zini o'zi boshqarish idorasi sifatida, huquq va vakolatlari kengaytirilganligi ta'kidlanadi.
- Milliy urf-odatlar va an'analarning tiklanishi: Urf-odat va an'analar milliy qadriyat sifatida, milliy urf-odatlar va an'analarimizni tiklanishi masalalari o'rganiladi. O'zbek xalqiga xos bo'lgan urf-odatlar va an'analar batafsil ko'rib chiqiladi.
- Ekologik madaniyat – ma'naviy qadriyat sifatida: Ekologiya va madaniyat tushunchalari, ekologik tarbiya bugungi zaruriyat ekanligi, ekologik madaniyatning ma'naviy qadriyat sifatidagi ahamiyati tahlil qilinadi. Xalq ekologik falsafasi va uning asoslari yoritiladi.
- Milliy qadriyatlar tizimida adabiyot va san'atning oʻrni: Mustaqillik yillarida oʻzbek adabiyotining rivoji, zamonaviy san'atdagi oʻzgarishlar masalalari ko'rib chiqiladi. Milliy qadriyatlar va jamiyatning adabiyotga bo'lgan munosabati o'rganiladi.
- Milliy oʻzlikni anglashning tiklanishi: Milliy oʻzlikni anglash tushunchalari, uning turli talqinlari va ahamiyati ko'rib chiqiladi. Milliy oʻzlikni anglashning mohiyati va zamonaviy talqini masalalari yoritiladi.
- Oʻzbekistonda demokratik jamiyat qurishning milliy an'anaviy qadriyatlar bilan bog'liqligi: Demokratiya va milliy qadriyatlar, ularning o'zaro aloqadorligi masalalari o'rganiladi. O'zbekistonda demokratik jamiyat qurishning milliy an'anaviy qadriyatlar bilan bog'liqligi asoslab beriladi.
- Milliy g'oya va milliy-ma'naviy qadriyatlar: Milliy g'oyaning ma'naviy qadriyatlar bilan aloqadorligi, ma'naviy yuksaklik milliy qadriyatlarni saqlab qolish va uni e'zozlashning muhim omili ekanligi masalalari tahlil etiladi.