Дифференциальная психология

Ushbu kitob oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan "Differensial psixologiya" kursidan lektsiya matnlaridan iborat. Kitobda inson psixikasining rivojlanishi, uning biologik va ijtimoiy jihatlari, shuningdek, turli yosh davrlarida psixikaning o'ziga xos xususiyatlari batafsil yoritilgan. Kitobda, shuningdek, psixologik tayyorgarlik, shaxs shakllanishi va shaxsning kognitiv faoliyati kabi masalalar ham ko'rib chiqiladi. Materiallar psixologiya sohasidagi mutaxassislar va talabalar uchun qiziqarli bo'lishi mumkin.

Asosiy mavzular

Individual rivojlanishda mehnat, muloqot va bilishning roli: Insonning individ sifatidagi rivojlanishi, uning atrof-muhit bilan o'zaro ta'siri va ijtimoiy muhit bilan aloqalari orqali amalga oshiriladi. Ta'lim, tarbiya va mashqlar orqali psixofiziologik tuzilmalar o'zgaradi, bu esa individual rivojlanishga olib keladi.
O'yinning psixik rivojlanishdagi roli: O'yin bolalar rivojlanishida muhim rol o'ynaydi, chunki u orqali bolalar bilim, muloqot va o'zgarishlarga bo'lgan ehtiyojlarini qondiradi. O'yin instinkt emas, balki bolaning kattalar va atrof-muhit bilan o'zaro ta'siri natijasida shakllanadi. O'yin orqali bolalar ijtimoiy tajriba orttiradi va psixik funktsiyalari rivojlanadi.
Ontogenezdagi psixikaning o'ziga xos xususiyatlari: Inson biologik rivojlanishining o'ziga xos xususiyatlari uning ijtimoiy muhitga moslashuvchanligi va faolligida namoyon bo'ladi. Genetik daraja psixofiziologik tashkilotning asosi bo'lib, ijtimoiy muhit esa inson psixikasining rivojlanishiga ta'sir qiladi.
Rivojlanishning xronologik xususiyatlari: Mikro-, getero- va makroxronologik yondashuvlar orqali individual rivojlanishning turli jihatlari o'rganiladi. Psixik funktsiyalarning rivojlanish tezligi, geteroxroniya va hayot davomiyligi kabi omillar tahlil qilinadi.
Ontogenezda psixikaning rivojlanishi: Yangi tug'ilgan davr yangi hayot sharoitlariga o'tish davri bo'lib, bu davrda organizmda moslashuvchanlik o'zgarishlari sodir bo'ladi. Sensorimotor funktsiyalar rivojlanadi va ijtimoiy muhit bilan aloqalar o'rnatiladi.
Go'daklik davrida psixikaning rivojlanishi: Go'daklik davrida psixik rivojlanish tabiiy xususiyatga ega bo'lib, sensorimotor funktsiyalarning rivojlanishi va ijtimoiy aloqalarning o'rnatilishi bilan tavsiflanadi.
Maktabgacha davrda psixikaning rivojlanishi: Maktabgacha davr - nutqning rivojlanishi, shaxsning shakllanishi va kognitiv faoliyatning rivojlanishi bilan belgilanadigan muhim davr.
Maktabgacha ta'lim davrida shaxsning shakllanishi: Maktabgacha ta'lim davrida bolaning shaxsiyati, muloqot, bilish va faoliyat sub'ekti sifatida rivojlanadi. Axloqiy me'yorlar o'zlashtiriladi, tengdoshlar bilan munosabatlar shakllanadi.
Maktabga psixologik tayyorgarlik: Maktabga psixologik tayyorgarlik - maktab ta'limiga muvaffaqiyatli moslashish uchun zarur bo'lgan shaxs, intellektual va ijtimoiy ko'nikmalarni rivojlantirishdan iborat kompleks jarayon.