Иссиқлик техникаси
Ushbu kitob "Issiqlik texnikasi" fanidan tajriba ishlari uchun uslubiy ko'rsatma bo'lib, unda talabalarning termodinamik parametrlarni o'rganish, haroratni o'lchash usullari, issiqlik uzatish qonunlari, gazlarning xususiyatlari kabi mavzular bo'yicha bilimlarini oshirishga qaratilgan tajribalar va amaliy mashg'ulotlar keltirilgan. Qo'llanma transport vositalarini ishlatish va ta'mirlash yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, nazariy bilimlarni amaliyotda qo'llash ko'nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Temperatura o'lchash: Temperaturani o'lchashning turli usullari, termometrlarning tuzilishi va ishlash prinsiplari, har xil turdagi termometrlarning (kengayish, manometrik, qarshilik, termoelektrik, pirometrlar) xususiyatlari va qo'llanilishi ko'rib chiqiladi.
- Termodinamikaning birinchi qonuni: Termodinamikaning birinchi qonunini tajribada o'rganish, ichki energiya, issiqlik, ish tushunchalari, kalorimetrik o'lchashlar, energiyaning saqlanish qonuni va uning termodinamik sistemalarga qo'llanilishi haqida ma'lumot beriladi. Kalorimetr yordamida issiqlik miqdorini o'lchash va termodinamik jarayonlardagi energiya almashinuvini tahlil qilish usullari o'rgatiladi.
- Havoning izobarik issiqlik sig'imi: Izobarik issiqlik sig'imi tushunchasi, solishtirma issiqlik sig'imi, havo uchun izobarik issiqlik sig'imini aniqlash usullari, massa, hajm va molyar issiqlik sig'imlari, gazsimon moddalarning issiqlik sig'imiga ta'sir etuvchi omillar va ularni o'lchash tartibi ko'rsatilgan.
- Qizigan truba yuzasidan issiqlik tarqalishi: Qizigan truba tashqi yuzasidan atrof muhitga issiqlik tarqalishini o'rganish, nurlanish va konveksiya yo'llari bilan issiqlik almashinuvini tahlil qilish, konvektiv va radiatsion issiqlik beruvchanlik koeffitsientlarini aniqlash, temperaturalar bosimiga bog'liqlik, Nyuton-Rixman qonuni va Strefan-Boltsman qonunlari yordamida hisoblash usullari keltirilgan.
- Havoning adiabatik ko'rsatkichi: Havoning adiabatik ko'rsatkichini tajribada aniqlash, termodinamik jarayonlar (izoxorik, izobarik, izotermik, adiabatik, politropik) va ularning xususiyatlari, adiabatik jarayon tenglamalari, adiabatik ko'rsatkichni aniqlash usullari, gazlarning holat o'zgarishini tahlil qilish va ularning energetik ko'rsatkichlarini baholash ko'rsatilgan.