АУДИТ
Ushbu kitob auditorlik faoliyatini tashkil etish, moliyaviy natijalarni, xususiy kapitalni, xarajatlarni, ishlab chiqarishni va moliyaviy qo'yilmalarni audit qilishning nazariy va amaliy asoslarini o'z ichiga oladi. Unda auditorlik tekshiruvlarini rejalashtirish, dalillarni to'plash, xulosa tayyorlash kabi jarayonlar batafsil yoritilgan. Kitob talabalar, auditorlar va bu sohada faoliyat yurituvchi mutaxassislar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Auditorlik faoliyatining mohiyati, maqsadlari va vazifalari: Ushbu mavzu auditning paydo bo'lishi va rivojlanishi, auditorlik faoliyatining mohiyati, maqsadlari va vazifalarini o'z ichiga oladi. Unda auditni yuzaga keltirgan shart-sharoitlar, auditorlik xizmatlarining shakllanishi, asosiy vazifalari hamda turli mamlakatlarda auditorlik kasbining nomlanishi va rivojlanish bosqichlari haqida ma'lumot beriladi.
- Auditorlik faoliyatining predmeti va metodi: Ushbu mavzu auditning predmeti va ob'ektlari, auditning uslubi va uslubiyatini o'z ichiga oladi. Unda korxonalarning faoliyatlari, aktivlari va majburiyatlari, alohida jarayonlari (operatsiyalari) kabi auditning asosiy predmetlari va ob'ektlari batafsil ko'rib chiqiladi. Bundan tashqari, auditning turli xil usullari, jumladan solishtirish, gipoteza, tahlil va sintez, tasdiqlovchi nazorat, taftish, inventarizatsiya va kalkulyatsiya usullari haqida ma'lumot beriladi.
- O'zbekiston Respublikasida auditorlik faoliyatini tashkil qilishning huquqiy asoslari: Ushbu mavzu O'zbekistonda auditorlik faoliyatini me'yoriy-huquqiy tartibga solish tizimi va uning elementlari, auditorlik faoliyatining milliy standartlari, auditorlik tashkilotining huquqlari, majburiyatlari va javobgarligi kabi masalalarni o'z ichiga oladi. Unda auditorlik faoliyatini litsenziyalash tartibi ham batafsil yoritilgan.
- Auditorlik faoliyatining tashkiliy asoslari: Ushbu mavzu majburiy auditorlik tekshiruvi, tashabbus tarzidagi (ixtiyoriy) auditorlik tekshiruvi, nazorat qiluvchi yoki huquqni muhofaza qiluvchi organlar tashabbusiga ko'ra audit o'tkazish xususiyatlari, auditorlik tashkilotlarining professional xizmatlari kabi masalalarni o'z ichiga oladi. Unda turli xil auditorlik tekshiruvlarini o'tkazish tartibi va shartlari batafsil bayon etilgan.
- Auditorlik kasbiga malakaviy va axloqiy talablar: Ushbu mavzu auditorlik kasbiga qo'yiladigan malakaviy talablar, auditorlik faoliyatini litsenziyalash, auditorlik tashkiloti va auditorlarning mustaqilligi, auditor axloqi (etikasi) hamda auditor ishlarining sifatini nazorat qilish kabi masalalarni o'z ichiga oladi. Unda auditorning kasbiy mahorati va axloqiy fazilatlari muhimligi ta'kidlangan.
- Auditorlikda jiddiylik tushunchasi va auditorlik tavakkalchiligi: Ushbu mavzu auditda jiddiylik tushunchasi, jiddiylik darajasi, uni aniqlashda qo'llaniladigan asosiy ko'rsatkichlar tizimi, jiddiylik darajasini auditda qo'llash tartibi, auditorlik riski tushunchasi, auditorlik risklarining maqbul to'plami va unga ta'sir ko'rsatadigan shart-sharoitlar, auditorlik risklar maqbul to'plamining elementlari va ularni baholash, jiddiylik darajasi va auditorlik riski tushunchalarining o'zaro bog'liqligi kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
- Asosiy vositalar auditi: Ushbu mavzu asosiy vositalar auditini tashkil etish tartibi va o'tkazish ketma-ketligi, asosiy vositalar auditida foydalaniladigan ma'lumot manbalari, asosiy vositalarning mavjudligi va saqlanishini tekshirish, asosiy vositalar analitik hisobini tashkil etish auditi, asosiy vositalar kirimi va chiqimiga doir muomalaarni hujjatlashtirish, счётларда акс эттириш hamda солиққа тортишнинг тўғрилиги kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
- Moliaviy qóyilmalar (investitsiyalar) auditi: Ushbu mavzu moliyaviy qo'yilmalar tavsifi, auditining xususiyati, maqsadi va vazifalari, moliyaviy qo'yilmalar (investitsiyalar)ni auditorlik tekshiruvidan o'tkazishda qo'llaniladigan ma'lumot manbalari, moliyaviy qo'yilmalarni inventarizatsiyaдан o'tkazish va oldin o'tkazilgan inventarizatsiyalar тўғрилигини tekshirish kabi masalalarni o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, korxona aktivlarini moliyaviy qo'yilmalar qatoriga қўшишning тўғрилиги tekshiriladi.
- Tovar-moddiy zahiralar auditi: Ushbu mavzu auditning maqsadi, vazifalari, ma'lumot manbalari va o'tkazish tartibi, tovar-moddiy zahiralarni auditorlik tekshiruvidan o'tkazish ketma-ketligi, tovar-moddiy zahiralarning mavjudligi va saqlanishini nazorat qilishni tekshirish uslubiyoti kabi masalalarni o'z ichiga oladi. shuningdek, tovar-moddiy zahiralar бухгалтерия ҳисобиni tekshirishning hususiyatlari, tovar-moddiy zahiralarni кирим qilish va ishlab chiqarishга сарфлаш waqtida баҳолашning тўғрилиги tekshiriladi.
- Пул маблағлари аудити: Uшбу мавзу auditning maqsadi, vazifalari va ma'lumot manbalari, касса, касса muomalalari wa пул ҳужжатлари auditi hamda банкдаги счетларга Doir muomalalarni hisobga олиш va назорат qilishнинг ҳолатини tekshirish каби masalalarni öz ichiga Олади.