Замонавий фазовий темирбетон конструкциялари
Ushbu kitob, O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Bino va inshootlar qurilishi" fakulteti talabalari uchun mo'ljallangan o'quv qo'llanma hisoblanadi. Qo'llanma temir-beton konstruktsiyalarning zamonaviy loyihalash va qurilish usullarini qamrab oladi, xususan, zilzilabardoshlik masalalariga alohida e'tibor qaratilgan. Kitob, shuningdek, mavjud binolarni rekonstruktsiya qilish va ta'mirlash, yuk ko'tarish qobiliyatini oshirish usullarini ham o'z ichiga oladi.
Asosiy mavzular
- Yupqa devorli fazoviy tom yopmalar: Ushbu mavzu yupqa devorli fazoviy yopmalarning afzalliklari, turlari va loyihalash usullarini o'rganadi. Yupqa devorli konstruktsiyalarning statik xususiyatlari, geometrik shakllari va ulardan samarali foydalanish imkoniyatlari ko'rib chiqiladi.
- Fazoviy tom yopmalar: Ushbu mavzu fazoviy tom yopmalarning turlari va ularga qo'yiladigan asosiy talablarni qamrab oladi. Binolarning arxitektura qiyofasiga ta'siri, turli geometrik shakllardagi yechimlar va ularning afzalliklari muhokama qilinadi.
- Obolochkalar (qobiqlar) va ularning kuchlanish-deformatsiyalanish xususiyatlari: Ushbu mavzu qobiqlarning turlari, geometrik shakllari (Gauss egriligi) va ularning kuchlanish-deformatsiyalanish xususiyatlarini o'rganadi. Silindrik, ko'chma va aylanish qobiqlari kabi tushunchalar batafsil yoritiladi.
- Silindrik qobiqlarni hisoblash va loyihalash: Ushbu mavzu silindrik qobiqlarning turlari, ularning ishlash xususiyatlari va mustahkamligini hisoblash usullarini qamrab oladi. Uzun va kalta silindrik qobiqlarni loyihalash asoslari ko'rib chiqiladi.
- Gumbazlar va ularning turlari: Ushbu mavzu gumbazlarning konstruktiv xususiyatlari, turlari (qobiq, qovurg'ali, halqali) va hisoblash usullarini o'rganadi. Gumbazlarning afzalliklari, qo'llanilishi va tayyorlash texnologiyalari muhokama qilinadi.
- Rezervuarlar: Ushbu mavzu rezervuarlarning turlari, ularning elementlari va loyihalash asoslarini qamrab oladi. Rezervuarlarning vazifasi, shakli, joylashuvi va konstruktiv xususiyatlari bo'yicha klassifikatsiyasi ko'rib chiqiladi.
- Bunkerlar va siloslar: Ushbu mavzu bunkerlar va silolarning konstruktiv yechimlari, hisoblash usullari va asosiy talablarni qamrab oladi. Ularning o'zaro farqi, geometrik shakllari va qo'llanilish sohalari muhokama qilinadi.
- Markaziy Osiyo iqlim sharoitida temir-beton konstruktsiyalari: Ushbu mavzu Markaziy Osiyo iqlimining temir-beton konstruktsiyalarga ta'sirini va hisoblash usullarini o'rganadi. Yuqori harorat, namlikning o'zgarishi va boshqa iqlim omillarining ta'siri muhokama qilinadi.
- Seysmik hududlarda bino va inshootlar: Ushbu mavzu zilzilabardosh binolarni loyihalashning asosiy qoidalarini, seysmik kuchlarni hisoblash usullarini va konstruktiv elementlarni dinamik yuklar ta'siriga hisoblashni qamrab oladi.
- Tarixiy obidalarni tiklash: Ushbu mavzu tarixiy obidalarning zilzilabardoshligini baholash, ularni tiklash usullari va hisoblash asoslarini qamrab oladi. O'zbekiston hududidagi qadimiy binolarning o'ziga xos xususiyatlari ko'rib chiqiladi.