Аҳмад Донишнинг тарих фалсафаси
Ushbu maqola Ahmad Donishning tarix falsafasiga bag'ishlangan bo'lib, unda uning tarixiy qarashlari, jamiyatshunoslikdagi o'rni, ma'rifatparvarlik g'oyalari va siyosiy faoliyati tahlil qilinadi. Maqolada Donishning tarixiy asarlari, xususan, "Navodir ul-vaqoe" asari orqali uning jamiyat, davlat, hukmdorlar va xalq o'rtasidagi munosabatlarga oid fikrlari ko'rib chiqiladi. Shuningdek, Donishning tarixiy jarayonlarga falsafiy yondashuvi, manbalarni tahlil qilish mahorati va islohotchilik g'oyalari o'rganiladi.
Asosiy mavzular
- Ahmad Donishning tarix falsafasi: Donishning tarixga idealistik yondashuvi, ma'naviy-ruhiy kechinmalar asosida tarixni talqin qilishi, eski rasmiy tarixshunoslikdan voz kechib, yangi siyosiy qarashlarni ilgari surishi.
- Jamiyat va davlat boshqaruvi: Siyosiy elita va yetakchilarni tayyorlash, boshqaruv tizimini takomillashtirish, adolatli hukmdorlar va xalq manfaatini ko'zlovchi rahbarlar zarurligi haqidagi fikrlari.
- "Navodir ul-vaqoe" asarining tahlili: Asarda o'z davri voqealari, hukmdorlarning faoliyati, jamiyatdagi ijtimoiy-siyosiy holatning tanqidi, islohotlar zarurligi haqidagi g'oyalar.
- Mang'itlar sulolasi tarixi: Donishning Mang'itlar sulolasi tarixiga oid qarashlari, hukmdorlarning faoliyatiga baho berishi, sulolaning tanazzul sabablarini tahlil qilishi.
- Ma'rifatparvarlik g'oyalari: Donishning ma'rifatparvarlik g'oyalari, jamiyatni isloh qilish, xalqni bilimli qilish, yangi usullarni joriy etish zarurligi haqidagi fikrlari.