Mahalliy xom ashyolar asosida yarim tayyor sellyuloza olish texnologiyasini ishlab chiqish (ishlab chiqarish quvvati yiliga 60 t).
Ushbu kitob qishloq xo'jaligi chiqindilaridan (asosan somon va g'o'zapoyadan) sellyuloza ishlab chiqarish texnologiyasiga bag'ishlangan. Kitobda sellyulozaning xossalari, uni olish usullari, ishlatiladigan xom ashyolar, ishlab chiqarish jarayonlari va avtomatlashtirish, iqtisodiy samaradorlik, atrof-muhit muhofazasi masalalari ko'rib chiqiladi. Kitob kimyo-texnologiya institutlari talabalari va shu soha mutaxassislari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Sellyulozaning xossalari va olish usullari: Sellyulozaning fizik-kimyoviy xossalari, tarkibi, molekulyar tuzilishi va ishlatilishi haqida ma'lumotlar keltirilgan. Turli xom ashyolardan (paxta, yog'och, bir yillik o'simliklar) sellyuloza olish usullari batafsil bayon etilgan.
- Xom ashyo tayyorlash: Sellyuloza ishlab chiqarish uchun bir yillik o'simliklar (somon, g'o'zapoya) tayyorlash jarayonlari, ularni maydalash, tozalash, saqlash usullari ko'rib chiqilgan.
- Sellyulozani pishirish: Sellyulozani natronli, sulfatli va sulfitli usullarda pishirish jarayonlari batafsil tavsiflangan. Pishirish sharoitlari, ishlatiladigan reagentlar va ularning ta'siri tahlil qilingan.
- Sellyulozani yuvish va saralash: Pishirilgan sellyulozani yuvish, tozalash va saralash qurilmalari va texnologiyalari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Ishlab chiqarishni avtomatlashtirish: Sellyuloza ishlab chiqarishni avtomatlashtirishning asosiy prinsiplari va usullari, avtomatik boshqarish tizimlari, o'lchash va nazorat qilish asboblari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Iqtisodiy samaradorlik: Sellyuloza ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligini baholash usullari, moddiy balans, xarajatlar smetasi, tannarxni hisoblash, rentabellik va foydalilik ko'rsatkichlari ko'rib chiqilgan.
- Atrof-muhit muhofazasi: Sellyuloza ishlab chiqarishning atrof-muhitga ta'siri, chiqindilarni kamaytirish usullari, oqova suvlarni tozalash, havoni muhofaza qilish tadbirlari bayon etilgan.
- Sellyuloza tahlili: Sellyulozaning sifatini aniqlash usullari, kul miqdori, molekulyar massasi, tolalar uzunligi va qovushqoqligini tahlil qilish usullari keltirilgan.