Materialshunoslik
Ushbu kitob materialshunoslik faniga bag'ishlangan bo'lib, unda konstruksion materiallar, metallar va qotishmalar, ularning tuzilishi, xossalari, termik ishlov berish usullari, payvandlash, metallarga mexanik ishlov berish kabi masalalar yoritilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar bilan bir qatorda amaliy misollar ham keltirilgan, bu esa materialni o'zlashtirishni osonlashtiradi.
Asosiy mavzular
- Metall va metallmas konstruksion materiallar: Metall va metallmas materiallarning farqi, ularning xossalari va qo'llanilish sohalari haqida ma'lumot beriladi. Qora va rangli metallar, ularning tarkibi va tuzilishi o'rganiladi.
- Metallarning kristallanishi va allotropik shakl o'zgarishlari: Metallarning kristallanish jarayoni, kristall panjara tuzilishi, nuqsonlar va ularning xossalarga ta'siri, anizotropiya hodisasi, allotropik o'zgarishlar kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
- Qotishmalar: Qotishmalarning turlari: mexanik aralashma, kimyoviy birikma, qattiq eritma. Qotishmalarning xossalari va ularning qo'llanilishi o'rganiladi. Temir-sementit holat diagrammasi tahlil qilinadi.
- Temir uglerodli va po'latlarning turlari: Temir uglerodli qotishmalarning turlari, ularning tarkibi, xossalari va ishlatilishi haqida ma'lumot beriladi. Legirlangan po'latlar va ularning xususiyatlari yoritiladi.
- Metall va qotishmalarga termik ishlov berish: Po'latlarni yumshatish, toblash, bo'shatish, sementitlash, azotlash va sianlash kabi termik ishlov berish usullari, ularning maqsadlari va natijalari o'rganiladi.
- Metallarni payvandlash: Payvandlash usullari, payvand birikmalarning turlari, payvandlash texnologiyasi va ishlatiladigan materiallar haqida ma'lumot beriladi.
- Metallarga mexanik ishlov berish: Metall kesish stanoklari va asboblarining turlari, ularning tuzilishi va ishlatilishi, kesish jarayonining asosiy elementlari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Kukunli materiallar: Kukunli materiallar va ularning strukturasi, qattiq qotishmalarning olinish usullari, metallokramik qattiq qotishmalar haqida ma'lumot berilgan.
- Quymakorlik: Quymakorlik texnologiyasi, quyish materiallari, turli usullar bilan po'latlarni quyish jarayonlari haqida ma'lumot berilgan.
- Rangli metall va ularning qotishmalari: Rangli metall qotishmalarini xalq xo’jaligida ishlatilishi haqida ma’lumot berilgan.
- Metall korroziyasi va unga qarshi kurash usullari: Korozianing turlari va uni oldini olish yo’llari haqida ma’lumot berilgan.
- Metallmas materiallar: Metallmas materiallar xossalari va ularning ishlatilishi haqida ma’lumot berilgan.