O`zbek leksikologiyasi

Ushbu kitob Oʻzbek tili leksikologiyasi faniga bag'ishlangan bo'lib, uning 234 betlik hajmini egallaydi. Kitobda Oʻzbek tilining lugʻat tarkibi, leksikologiya fanining tarmoqlari va qismlari, soʻz maʼnolari va ularning turlari, maʼnolarning oʻzgarishi, leksik boylikning tarixiy taraqqiyoti, isteʼmol doirasi va frazeologiya kabi mavzular chuqur oʻrganilgan. Har bir modul oʻz ichiga mavzularni va ularning mazmunini, shuningdek, kalit soʻzlarni oʻz ichiga oladi. Kitob Oʻzbek tilining leksik boyligini oʻrganishga qiziquvchilar uchun muhim manba hisoblanadi.

Asosiy mavzular

Leksikologiyaga kirish: Bu modulda tilning lugʻat tarkibi, leksikologiyaning tarmoqlari va qismlari, uning maqsadi va vazifalari haqida ma'lumot beriladi. Leksika, lugʻat tarkibining oʻzgarishi va boyishi, shuningdek, tilning lugʻat boyligini aks ettirishi haqida tushunchalar berilgan.
Leksemaning semantik tarkibi: Ushbu modulda soʻzning semantik tarkibi, leksik maʼno va tushuncha, leksik maʼnoning turlari, hissiy tuygʻu va uslubiy belgining ifodalanishi hamda bir maʼnoli va koʻp maʼnoli soʻzlar haqida soʻz boradi.
Leksik ma'no taraqqiyoti: Bu modulda soʻz semantik tarkibining oʻzgarishi, yangi maʼnolarning paydo boʻlishi omillari, nom koʻchishi asosida yangi maʼno hosil boʻlishi turlari, maʼnolarning kengayishi va torayishi haqida tushunchalar berilgan.
Oʻzbek tili leksikasining tarixiy taraqqiyoti: Modulda Oʻzbek tili lugʻat tarkibidagi soʻzlarning kelib chiqishi, oʻz va oʻzlashgan qatlamlar, arxaizmlar, istorizmlar, neologizmlarning paydo boʻlishi kabi mavzular yoritilgan.
Leksemalarning ishlatilish doirasi: Ushbu modulda umumisteʼmol va isteʼmol doirasi cheklangan soʻzlar, dialektal leksika, terminologik leksika, jargon va argolar haqida maʼlumot berilgan.
Oʻzbek tili leksikasining emotsional-ekspressivlikka munosabati: Modulda hissiy boʻyoqdor va hissiy boʻyoqsiz soʻzlar, ularning yuzaga kelishi, soʻzarda uslubiy xoslanish va uslublararo soʻzlar haqida soʻz boradi.
Oʻzbek tili frazeologiyasi: Bu modulda frazeologiyaga kirish, frazeologizmlarning turlari, iboralarning semantik tarkibi, variantlanishi va polisemiya kabi mavzular yoritilgan.
Leksikografiya: Modulda lugʻatshunoslik, lugʻatlar turlari, jumladan, entsiklopedik, lingvistik, bir tilli, ikki tilli va koʻp tilli lugʻatlar haqida maʼlumot berilgan.